Yanlışlıkla keşfedilen teknoloji

İnsanın hatalarından ders alması hayattaki en önemli kazanımlardan biridir. Pacific Northwest National Laboratory (PNNL)’deki araştırmacılar da bunu kanıtladılar. Yanlışlıkla karbon yönünden zengin nanorodlar ürettikten sonra ürettikleri şeyin suyla tuhaf bir şekilde tepkimeye girdiğini fark ettiler. Bu durum 20 yıllık bir teoriyi ispatlayarak enerji tasarruflu su üretim sistemleri ve ter tutmayan kumaş üretilmesine zemin hazırlıyor.

Araştırmacılar, normal şartlarda havadaki nem oranı arttıkça maddelerin daha fazla su emeceğini belirtiyorlar. Ancak 50 ila 80 arası bağıl nem oranında, bu nanorodlar tam tersini yaparak suyu dışarı atıyorlar. Bu oranın altındayken herhangi bir şey gerçekleşmiyor, bu sayede aynı işlem nem oranı azaltılarak ters şekilde de gerçekleştirilebilir. PNLL araştırma görevlisi ve materyalin üreticisi David Lao “Ürettiğimiz materyal bir bakımdan süngere benziyor, tamamen suyla dolmadan kendi kendine suyunu sıkıyor.” diye konuştu.

Nanorodlar yanlışlıkla üretildikten sonra araştırmacılar ürettikleri şeyi biraz daha yakından incelemeye karar verdiler. Buhar analiz aracıyla inceledikten sonra nem arttıkça nanorodların hafiflediğini fark ettiler. Cihazın doğru çalışmadığını farz ederek bir de mikroskopla denediler ve nanorodların arasındaki bağlarda su açığa çıktığını sonra da daha yüksek nem oranında bu nemin buharlaştığını gördüler.

Önceki çalışmalar araştırıldı

Olayın nedenini araştırırken geçmişte yapılmış çalışmalara bakarak 2012 ve 2013 yıllarından raporlar buldular. Raporlarda suyun 1,5 nanometrelik bir alanla sınırlandırıldığında ya da hidrofobik bir materyalle sarıldığında nasıl kendiliğinden buharlaşmaya başladığı belirtiliyordu. Araştırmalar 1990’lı yıllara kadar uzanıyor. O yıllarda kristalleşmiş proteinleri inceleyen araştırmacılar benzer şeyleri gözlemlemişler ve bazı anlaşılamayan süreçlerin suyun hızlıca buharlaşmasını sağladığını kaydetmişler.

Araştırmacılar “Olayın şokunu atlattıktan sonra bu materyali hayatlarımızı daha iyi hale getirmek için nasıl kullanabiliriz diye düşünmeye başladık. Nanorodları kullanmaya başlamadan önce şekillerini ve boyutlarını kontrol edebilir hale gelmemiz gerekiyor tabii ki.” diyor. Daha sonra yapılacak araştırmalar nanorodların kimyasal ve fiziksel yapılarını inceleyerek metodun metanol gibi diğer sıvıları biriktirmek için de kullanılıp kullanılamayacağını ortaya çıkaracak.

Araştırma Nature Nanotechnology dergisinde yayımlandı. Videoda karbon nanorodlardan nasıl su çıkarıldığı gösteriliyor: