“Otonom araçlar kaza ihtimalinde önce yaşlıları gözden çıkarsın”

200 farklı ülkeden toplam 2 milyon kişinin katıldığı ankette otonom araçların kazayı önleyemediği durumda kimleri gözden çıkaracağına karar verildi.

Başlığı okuyunca bu fikre sahip olan kişinin duygusuz bir cani olduğunu düşünmüş olabilirsiniz ancak otonom araçların kaza ihtimali olduğunda yaşlıları gözden çıkarması fikri, 200 farklı ülkeden 2 milyonun üzerinde kişinin verdiği yanıtların ortak sonucu. MIT tarafından düzenlenen otonom araçların hangi ahlaki ve etik kurallar çerçevesinde karar alması gerektiğini soran küresel anketin sonuçlarına göre insan hayatı hayvan hayatından ve sağlıklı gençlerin hayatı yaşlılardan daha önemli. Ayrıca kazanın kaçınılmaz olduğu durumlarda mümkün olduğunca fazla hayat kurtarmak için az sayıda insanın öldürülebileceği düşünülüyor. Ankete katılanlar, yol kenarında durup kurallara uygun şekilde bekleyen birinin hayatının, kurallara uymadan yola atlayan birinden daha değerli olduğunu düşünüyor.

Vagon problemi

Çalışma, klasik bir felsefi soru olan vagon probleminin (trolley problem) farklı versiyonlarından oluşuyordu. Klasik vagon probleminde bir tren raylara bağlı beş kişinin üzerine doğru gidiyor. Trenin yönünü değiştirip diğer raya gitmesini sağlarsak o zaman da orada bağlı olan bir kişiyi öldürecek. Kimileri daha fazla kişinin canını kurtarmak için bir kişiyi feda etmek gerektiğini ve bu yüzden trenin yönünü değiştirmek gerektiğini söylüyor. Diğer görüş ise müdahale ettiğimiz anda ölen kişinin ölümünden sorumlu olacağımızı ama müdahale etmezsek bizim bir sorumluluğumuz olmadığını savunuyor. Bu problemin tek bir cevabı yok ancak anket sonuçlarına bakılırsa, trenin (ya da anketteki gibi otonom aracın) yönünü değiştirmeli ve beş kişiyi kurtarmak için bir kişiyi feda etmeliyiz.

Ankette toplumun genel tercihleri belirlendi ancak katılımcıların memleketine göre farklı yanıtlar verdiği görüldü. Makalenin baş yazarı Edmond Awad “Ana tercihlere herkes katılıyor gibi görünüyor. Ancak bu görüşe ne kadar katıldıkları farklı gruplar ve ülkeler arasında farklılık gösteriyor.” dedi. Örneğin doğu ülkelerinde katılımcıların yaşlıları gözden çıkarmaya katılmadıkları görülüyor.

Araştırmanın tam sonuçları Nature dergisinde yayımlanacak. Gelecekte otonom araç geliştiricilerinin bu tercihleri ne kadar uygulayacağını görmek ilginç olacak.

Kaynak: Engadget


Bir yanıt

Yorumunuz: