Tümörü kemoterapiden ‘koruyan’ bakteriler

Bir çok farklı bakteri türü arasından kimileri bizim vücudumuz için faydalı kimileri ise oldukça zararlı. Ancak bazıları var ki bunların yaptığı insanlığa sığmaz. Mikoplazma hyorhinis adlı bakteri, tümörlerin arasına saklanıp, kemoterapi ilaçlarını yiyerek besleniyor. Bu yüzden kanser hücreleri yok edilemiyor ve kanserli hastalar tedavi olamıyor.

Bilimciler, normalde ilaçla tedavisi mümkün olan kanser hücrelerinin tedaviye neden yanıt vermediğini anlamak için inceleme yaptığında bu durumu keşfetti. Kanser tedavisinde doktorları en çok zorlayan durumlardan biri olan ilaç direncinin sebeplerini araştıran Weizmann Bilim Enstitüsü araştırmacıları, bazı bakterilerin kemoterapi ilaçlarında bulunan gemsitabin etken maddesini tüketerek ilaçları işlevsiz hale getirdiğini belirledi.

Tümör direncini artırıyor

Çalışmayı yöneten Dr. Ravid Straussman ve çalışma arkadaşları, laboratuvar ortamında geliştirdikleri bazı kanser hücrelerinin, bir arada geliştiklerinde, gemsitabin adlı kemoterapi ilacına daha dirençli hale geldiğini gördü. Bu ilaç; pankreas, akciğer, meme ve idrar kesesi kanseri  tedavisinde kullanılıyor ve genellikle Gemzar adıyla satılıyor.

Araştırmacılar bazı hücrelerin ilacı etkisiz hale getiren moleküller geliştirdiğinden şüphelendi. Bu sebeple hücre kültürlerini filtreleyerek bu molekülleri yakalamaya çalıştılar. Ancak 0,45 mikrometrelik filtreden geçen hücre kültürlerinin ilaç direncini kaybettiğini gördüler. Bu filtreye molekül gibi küçük parçacıkların takılması mümkün değil ancak bakteri gibi büyük parçacıklar takılabiliyor.

Filtreleme işleminin ardından hücre kültüründen ayrıştırılan şeyler incelendiğinde bazı kanser hücrelerine M. hyorhinis bakterisinin bulaştığı tespit edildi. Araştırmacılar tedavi edilebilen kanser hücrelerini farelere yerleştirdikten sonra içinde bakteri bulunan hücrelerin gemsitabin tedavisine direnç gösterdiğini fark ettiler.

Yüzlerce bakteride benzer özellikler var

Bu alanda daha detaylı çalışma yürüten araştırmacılar, tümörleri ilaçlara karşı dirençli hale getiren tek bakterinin M. hyorhinis olmadığını, bünyesinde CDDL adı verilen bir gen bulunan pek çok bakterinin benzer şekilde gemsitabin tüketerek tümörleri dirençli hale getirdiğini fark etti. 2 bin 700 adet bakteride yapılan araştırmanın ardından yüzlerce bakterinin benzer özellikler gösterdiği görüldü.

Bu durumun insanlarda nasıl olduğunu incelemek için, ameliyatla kanser hastalarından alınan örnekler incelendi. 113 örnekten 86’sında bakteri bulunduğu gözlemlendi. İncelenen 20 adet sağlıklı dokudan sadece üç tanesinde bakteri görüldü.

Araştırmacılar bu sorunun antibiyotik tedavisiyle çözülebileceğini belirtiyor. Yapılması gereken, öncelikle antibiyotik kullanarak tümörleri bakterilerden temizlemek. Daha sonra uygulanan kemoterapi ilaçları, direnci bulunmayan tümörlere çok daha kolay etki edebilir.

Kaynak: arsTECHNICA