21 – 27 Eylül 2015 tarihleri arasında Türkiye ve dünyadan haber, site, yazılım, donanım, cihaz, video ve trendler.
İnternet / Girişimler
Yeni siteler, internet girişimleri, web ve sosyal medya gelişmeleri.
- Sosyal medya herkese şöhret olma fırsatı sundu. Bazıları bunu başardı; bazılarıysa başaranların izinden gitme uğruna kendini olmadık hallere soktu. Ancak geleneksel şöhretlerin aksine sosyal medya şöhretlerinin çok azı ‘parayı buldu’. Parasız şöhretlerin dünyasındaki en büyük istisna kümesi ‘moda bloggerları’. Bir kısmı (gerçek şöhretler kadar olmasa da) gayet güzel kazanıyor. Beraberinde gelen uçsuz bucaksız gıybet ve haset dalgasında gözden kaçan ayrıntı ise bu düzeni devam ettirme ve korumanın gerektirdiği çaba. Atlantic sitesi dünyanın en imrenilen moda blogcularının perde arkası yaşamlarına ve gizli maliyetlerine uzun mu uzun bir yazıda bakmış. Bence içerik üreten herkesin okuması gereken bir metin olmuş.
- ABD Hükümeti (Genişbant Fırsatı Konseyi’nin raporundan yola çıkarak) interneti temel ihtiyaç kategorisine soktu ve yeni dönem hedefleri arasına her eve genişbant internet erişimi dağıtmayı ekledi.
- Google bu hafta güvenlik blogundaki bir yazıda spam destekli yasadışı e-ticaretin işleyişini ve bununla nasıl mücadele edilebileceğini ele aldı. Yazı esasen daha önce hazırlanmış kapsamlı bir araştırma raporunu özetliyor (PDF). Ama işin boyutları ve karmaşıklığını en güzel anlatan yazıda kullanılan animasyon. Posta kutunuza düşen bir spam mesajının önü ve arkasının nasıl bir küresel sistemde yürüdüğüne bakalım.
- WIRED dergisi gözden kaçan bir detaya dikkat çekmiş. Eski CEO Dick Costolo’nun görevi bırakmasından bu yana 100 günden fazla zaman geçmesine rağmen Twitter hala yeni bir CEO bulamadı. Bu sorumluluk şimdilik (görevi geçici olarak kabul ettiğini açıklayan) Twitter’ın Kurucularından Jack Dorsey’de. Akıbet meçhul.
- Pafort tarafından yayınlanan 2015 ödemeler raporunda Ortadoğu ülkelerindeki güncel internet harcama verileri listelendi (PDF). Buna göre Arap dünyasında e-ticaret hacmi 7 milyar dolar. En büyük pay 2,3 milyar dolar ile Birleşik Arap Emirlikleri’nin. Pazarın 2020’de 13,4 milyar dolara çıkması ve liderliği 4,4 milyar dolarla yine Birleşik Arap Emirlikleri’nin alması bekleniyor. Satın alım kararlarından en çok etkili olduğu belirtilen ağlarda ilk 3’ü sırayı Faecbook, Instagram ve Twitter alıyor.
- Çok önemli bir detay gibi görünmese de internetin en çok kullanıcıya sahip sosyal ağı Facebook’un ‘beğen’ (like) tuşu yerine / yanına ekleyeceğini duyurduğu empati düğmeleri ister istemez merak konusuna dönüşüyor. Neye benzeyebileceğinin izine düşenler sitenin 2013’te başvurduğu bir patente odaklanmış durumda. Başvurudaki yapı aşağıdaki gibi. Slack kullanıcılarına aşina gelmiş olmalı.
- Facebook bu hafta 360 derece video desteğini bir dizi özel görüntüyle duyurdu. Bu formatta tek bir açı ve kadraja bağlı kalmadan, kaydedilen alanı (uzayı) istediğiniz açıya döndürerek -o ortamın içindeymişçesine- izleyebiliyorsunuz. Bu tip videoları normal cihazlarda da izlemek mümkün ama tahmin edileceği gibi esas keyif yapay gerçeklik kasklarıyla çıkacak. EK BİLGİ: Kickstarter’da 2,4 milyon dolar fon toplayarak hayata geçen yapay gerçeklik gözlüğü Oculus Rift, Facebook tarafından 2014’te 2 milyar dolara satın alınmıştı.
- İnternetin en ‘olaylı’ forumu 4chan bu hafta Japon muadili 2channel‘ın Kurucusu Hiroyuki Nishimura‘ya satıldı. Ayda 620 milyon sayfa gösterimine sahip forumda açılmış 1 milyar 771 milyon başlık bulunuyor.
- Kitle fonlama akımının Kutup Yıldızı Kickstarter sitesi bu hafta kamu yararına kuruluşa dönüştü.
- Bu hafta 400 milyon kullanıcıya ulaşarak Twitter’ı geride bırakan Instagram, kendine has şöhretleriyle de ayrı bir ortam. Sadece insan değil; hayvan şöhretleri bile var. Hatta çoğunun takipçi ve etkileşim sayısı insanları bile kıskandıracak miktarda. 54 bin takipçili köpek Chloe, örneklerden sadece biri. 1 milyon 700 bin kişinin takip ettiği köpek Marnie‘yi düşününce hele. Devamı için buyrun.
- Facebook, kullanıcıların göreceği reklamları seçebilmesine yönelik yeni bir düzenlemeyi duyurdu. Sistem Facebook ve harici sitelerde tıkladığınız ‘beğen’ tuşlarını baz alacak. Yıllardır yüz binlerce site ve milyarlarca kullanıcıdan topladığı veriler bu yeni dönemdeki en büyük kaynağı oluşturacak. Mahremiyetine düşkünler için bir endişe kaynağı daha (siz de o kesimdenseniz şuraya bir bakın derim).
- Son dönemin en hararetli konularından reklam engelleme yazılımları. Sektöre yıllık zararının 20 milyar dolara ulaştığını iddia edenler dahi var. Apple’ın iOS9 ile reklam engelleme yeteneğini işletim sistemine entegre etmesinin bu zararı daha da büyüteceği düşünülüyor. Fakat UBS Securities bunun etkisinin 1 milyar doları geçmeyeceği iddiasında.
- Doğru eleman bulmak internet girişimlerinde diğer pek çok iş alanından daha zordur. Kağıt üstünde herkes iyi görünür. Cevapları önceden çalışılmış mülakat tiyatrosunda her iki taraf da sahte umutlardan sarhoş olur. Fakat sonuçta çoğu yeni eleman pişmanlıklara pişmanlık ekler. Bu hafta teknoloji girişimlerine personel bulan June sitesinin Kurucusu Amir Yasin‘in blogunda ilgi çekici bir alternatif metoda rastladım. Yeni eleman alımında iki yeni seçenek sunuyor: maaş ödeyerek çalıştırma ve girişimin güncel bir sorununa yönelik çözümleri tartışma. İlkinde örnek bir projede -örneğin- 2 saat boyu (o sürenin karşılığında maaş olarak vererek) adayı çalıştırıyor ve performansına bakıyorsunuz. İkincisindeyse üstesinden gelmek istediğiniz (ve işe girerse ona verebileceğiniz) bir sorunu aktarıp Pazartesi günü şirketinizin tüm çalışanlara sunmasını, savunmasını bekliyorsunuz. Her iki tekniği birden kullanırsanız daha iyi olacağı söyleniyor. Yönteme çalışma simülasyonu da denebilir. Detaylar yazıda.
- İnternette türlü çeşit alavere-dalavere, namussuzluk yapıp ‘growth hacking’ diye sıyrılmak kolay ama mesele o tip çakallıklardan ibaret değil. Buyrun en popüler örneklerine.
Ellerine sağlık amirim yazı yine pazara anlam kazandırdı. İlk sayfada şeytan taşlama konusunda wired’dan verdiğin ilk linki bence “tavsiye” yerine “iyileştirmelerin ayrıntısını vermiş” diye değiştirmek gerekiyor zira orada tavsiye listesi yerine hacıların güvenlik ve konforunu artırmak için yapılan ve yapılacak olanlar sıralanmış.
Teşekkürler bu güzel yazı için. Emeğine sağlık amirim.
Bir kaç başlık için yorum yapmak istiyorum o yüzden maddeler halinde yazmak istiyorum.
1. Hac ibadeti esnasında yaşanan trajedi ve Arap yetkililerin yapmış olduğu açıklama, bana daha önce yazmış olduğunuz bir blog yazısını ( Ne olur beni anlamaya çalış ) hatırlattı. Arap yetkililer uyarılara uymadılar açıklamasını yaparken acaba hangi dili kullandılar? Denizciler iletişimin önemini yıllar önce anlayıp ve iletişim kaynaklı denizcilik kazalarının önüne geçebilmek için (temelleri 1977 yılına dayanan, SMNV -Standard Marine Navigational Vocabulary-) 2001 yılında ortak bir dil oluşturdular. Sözlük haline getirip SMCP (Standard Marine Communication Phrases) resmileştirerek üzerine yasal sorumluluk bindirdiler. Bu dili bilmeyen denizci ( daha doğrusu kaptan ) olamıyor. Dil İngilizce ve standart, basit kalıplardan oluşuyor yani edebiyat kısmını dışarıda bırakıyorlar. Kim bilir Arap yetililer hangi milletten insanlara hangi dil ile ne uyarısı yaptılar?
2. Yotaphone ile ilgili olarak: İnsanın evrimi hala devam ediyor. O yüzden yeni teknolojiler ile ürettiklerimize sıkışıyoruz. Belki evrim sürecini hızlandırmaya çalışıyoruz. Kağıt ürettik ve bir seviye atladık sonra ekranlar çıktı ama kağıt o kadar kullanışlıydı ki yeni, eskinin yerini tutmadı. Hem yeni teknoloji ekranlar üretip hemde eskiyi kullanmak istiyoruz. Yeni teknoloji kağıtlar diyebiliriz ancak eskinin yerini tutmuyor. Baktığımız anda görmek istiyoruz ama pilimiz yetmiyor. Pil konusunu çözmek için e-kağıt/mürekkep üretiyoruz ama yine standart kağıdın ucuzluğunu, esnekliğini, istediğimiz gibi yazıp çizmesini, tasarımını, rengini oluşturamıyoruz. Eksikler sürekli olarak biraz pahalıya, yeni bir ürün çıkartacak ama o da gözümüzü doyurmadan harcamamıza sebep olacak ve yine tatmin olmayacağız.
3. Eatsa ile ilgili olarak: Yemeği ucuza alabilmek adına teknolojiyi kullanarak istihdamı azaltmak şirket sahibinin amaçlarını yerine getirse de insanların çok fazla tercih edeceklerini düşünmüyorum. İnsanlar sosyal varlıklar birbirleri ile iletişime geçebilmek için bunca şeyleri üretti/icat etti. Yine bu araçlarla insanları birbirleri ile etkileşimden uzaklaştırmak kendi doğasına karşı çıkmak gibi geliyor. Çalışanları işsiz bırakıp üretilenleri para karşılığı satmak çabasıda çok garip.
Üretilen çoğu şey birilerini işsiz bırakıyor ve ‘bunu al’ diyerek sürekli farklı ürünleri kişilerin önüne atıyor. Gelir yoksa kişiler ürünleri nasıl alabilir? Nedense üretilen hiç bir yeni ürün yeni bir istihdam alanı oluşturmuyor. Artık birşeylerin sonuna mı geldik acaba? Kağıt örneğini tekrar ele alırsak kağıt icat edildi ve kağıdın üretilmesinden matbaaya kadar pek çok alanda istihdam oluştu, yeni sayfalar açıldı insanların önüne.
Yazı için teşekkürler. Fakat bir konuda rahatsızlığımı dile getirmek istiyorum. Son 4 özetin 3’ünde başlık iphone. İlgi çekiyor olabilir ama benim gibi bir sürekli okur için rahatsız edici geldi. Tekrardan teşekkürler.
Baslik bu kadar onemli mi sahi? Onlarca baska icerik varken hele?
Böylesi içeriği olan bir özet için başlık çok önemli tabi. Ayrıca başlık ister istemez göze çarpıyor.
Bu yorumu şuan Baltimore’daki John Hopkins hastanesinden yazıyorum. Sık sık buraya yemek siparişi getiriyoruz. Şuanda da bir sipariş getirdim. Gelip almalarını bekliyorum. Beklerken yazayım istedim. Malum konular aradında burası da geçiyordu. Baltimore genel okarak sıkıntılı bir yer olsa da hastane gerçekten başarılı. Yazılarınızı severek okuyorum. Amerikadan sevgiler ve de saygılar.
Amirim, daha önce bir yazıda, bu özetlerin pazar günü kahvaltı sonrasında ayağı uzatarak okunacak şekilde yayınlandığını belirtmiştiniz. Oysa benim için bu yazılar pazartesi sendromunu ezmek hususunda bir araç. Pazar günü denk gelsem bile okumuyorum. Detay linkleri ve araya giren işler ile birlikte pazartesi sabah en az 1,5 saatimi alıyor. daha nice sendromsuz pazartesilere… saygılar, sevgiler.
amirim, başlık ve iphone demişken, TİNQ ne oldu?Sadece İOS a geldi onda da ipad2 de çalışmıyordu? Son durum nedir?
Her pazartesi benim için bir önceki haftanın özeti başlığıyla başlıyor. :) Avustralya’da ilkokul çağındaki çocuklara kodlama ve proglama dersi verilmesi bu haftanın en dikkat çekici haberiydi benim için. Biz hala 4+4+4’ü tartışırken insanların bu denli teknolojiye ve gelişime ayak uydurması insanı özendiriyor.
amirim keşke her maddenin yanına bi “favorilere ekle” ya da “beğen” butonu falan koysanız, sonradan arayıp bulmak istediklerimizi kolayca bulsak; ne güzel olmaz mı?
Mutlaka güzel olur ama bunun bir yolunu bulmak lazım. Bulursam mutlaka ekleyeceğim.
Katılıyorum zira 3 gündür sağ taraf üzerine uykunun zihni boşaltması haberini arıyorum ve hatta araya araya Ekim’e gelmişim ama hala bulamadım :)
Amirim Merhabalar, haftanın özetleri icin elinize sağlık demek istiyorum.
Konu dışı bir sorum vardı; instagram da düzenli olarak şifre degistiriyorum ve şifrelerinin sonundaki sayıyı +1 yaparak aynı varyasyonu devam ettirmekteyim.
Dikkatimi çeken husus ise yaklaşık 16. Şifre değiştirmeme rağmen , ilk günkü sifremi girdigimde instagram ” daha önce kullanmadığını bir şifre giriniz ” uyarısı veriyor.
İnstagramin bütün şifrelerimizi saklamasinin amacı ne olabilir aklıma takıldı.
Bu konuyla ilgili gelecek olan haftanın ozetine ufak bir başlık eklerseniz sevinirim.
Ozur dilerim.
İnstagram uyarısını sanırım yukarıda yanlış yazdım. Verdiği uyarı hatası ; “daha önce kullanmadığın yeni bir şifre oluştur” şeklinde