Fakirler zenginlere göre daha cömert

Londra Queen Mary Üniversitesinde yapılan araştırmaya göre daha çok para kazanan kişiler servetini paylaşma konusunda daha isteksiz oluyor. Araştırmacılar, katılımcıların gerçek para ile oyun oynadığı bazı deneyler gerçekleştirdi. Katılımcılara düşük statü ve yüksek statü verildi. Bu durum başlangıçta o katılımcıya ne kadar para verildiğine göre belirlendi.

Oyunlarda katılımcılar sahip oldukları paranın ne kadarını kendilerine saklayacaklarına ve ne kadarını grubun ortak fonuna yatıracaklarına karar verdi. Ortak fona yatırılan paralar daha sonra grup üyeleri tarafından eşit olarak paylaşılacaktı. Bazen oyuncuların servetine rastgele karar verildi. Bazen de oyuncuların çabaları dikkate alınarak para dağıtıldı.

Servetini ‘kazananlar’ kolay vazgeçemiyor

Genel olarak düşük statüye sahip katılımcıların ortak fona daha fazla katkı yaptığı görüldü. Yüksek statüsünü çaba göstererek elde eden kişiler ise şansla elde edenlere göre parasını paylaşma konusunda daha isteksizdi.

Çalışmayı yöneten Queen Mary Biyolojik ve Kimyasal Bilimler Okulu Profesörü Magda Osman “Yüksek statüye sahip bireyler arasında, servetin şansla mı yoksa çabayla mı elde edildiği, yardımlaşma miktarına etki eden önemli bir etmendi. Düşük statüye sahip katılımcılarda böyle bir durum gözlenmedi. Düşük statülerini nasıl elde ettikleri, oyundaki tavırlarında herhangi bir değişikliğe sebep olmadı” diyor.

“Eğer yüksek statüyü şans yerine çaba ile elde ederseniz, ‘kazandığınız’ parayı elinizde tutmayı daha çok istersiniz. Servetiniz kısıtlıysa iş birliği yapma konusunda daha fazla isteğiniz olacaktır.” diyen Osman, “Burada ulaşılan sonuç, iş birliği içinde hareket etmenin fedakarlıktan kaynaklandığını düşünmeyi gerektirmiyor. Daha ziyade, siz çok katkı yaparsanız başkalarının da çok katkı yapacağını düşünüyor ve bundan kar edeceğinizi düşünüyorsunuz.” şeklinde konuştu.

Yine de oyundaki herkesin sizin kadar katkı yapacağının garantisi yok. Yani düşük statülü biri olarak daha büyük bir risk alıyorsunuz çünkü diğer insanların da aynı katkıyı sağlayacağının garantisi yok.

Empati hiç rol oynamıyor

“Bir diğer sürpriz sonuç ise toplum faydası için hareket etme (yani ortak fona para verme) konusunda empatinin neredeyse hiçbir rolü olmamasıydı.” diyen Prof. Osman, “Bu önemli çünkü toplumu bir arada tutan şeyin empati olduğunu savunan bir çok görüş var. Bizim araştırmamızda ortaya çıkan ise söz konusu para olduğunda empatinin toplum faydası için hareket etme konusunda hiç rolü olmadığıydı.” şeklinde konuştu.

Kaynak: Business Insider