Avrupa Birliği üyesi ülkeler, araştırma verilerinin mümkün olduğunca yeniden kullanılabilmesi için 2020’den itibaren tüm bilimsel makalelerin ücretsiz olarak erişilebilir olmasına karar verdi. Yeni İnovasyon Prensibi’ne göre Avrupa yasaması, inovasyon üzerindeki etkisini dikkate almak zorunda. Bu gelişmeler 27 Mayıs’ta Brüksel’de düzenlenen Rekabet Konseyi toplantısının ana sonuçları.
Bilgi özgürce paylaşılacak
Hollanda Eğitim, Kültür ve Bilim Müsteşarı Sander Dekker başkanlığında AB’nin araştırma ve inovasyondan sorumlu bakanları oy birliği ile ciddi adımlar atmaya karar verdi. Dekker bu çabaların araştırmaların etkisini azami düzeye çıkarma konusunda net anlaşmalara dönüşmesinden duyduğu memnuniyeti şu sözlerle ifade etti: “Araştırma ve inovasyon, ekonomik büyüme ve daha fazla iş olanağı sunmanın yanı sıra toplumsal problemlere de çözümler üretiyor. Bu da daha güçlü bir Avrupa demek. Buna ulaşmak için Avrupa araştırmacılar ve girişimcilerin yerleşmesi ve şirketlerin yatırım yapabilmesi için mümkün olduğunca çekici kılınmalıdır. Bu da bilginin özgürce paylaşılmasını gerektirir. Açık erişim üzerindeki tartışmalar artık geride kaldı. Bu anlaşmalarla beraber bunu hayata geçireceğiz.”
Açık erişim
Açık erişim kamu fonu ve karma fonla desteklenen araştırmalar hakkında yapılan bilimsel yayınların herkes tarafından özgürce erişilebilmesi anlamına geliyor. Şu anda durum bu şekilde değil. Kamu fonu ile yapılan araştırmaların sonuçları, üniversite ve bilgi kurumları dışındaki kişilere açık değil. Sonuç olarak öğretmenler doktorlar ve girişimciler, kendi işleriyle yakından alakalı olan en son bilimsel ulaşamıyor. Üniversitelerin de bu verilere ulaşabilmek için yayıncılarla pahalı üyelik anlaşmaları imzalaması gerekiyor.
Araştırma verilerinin yeniden kullanımı
2020’den itibaren, kamu fonu ile gerçekleştirilen araştırmaların sonucuna dair tüm bilimsel yayınlar ücretsiz olarak erişilebilir olacak. Ayrıca bu yayınların araştırma verilerinin tekrar kullanımına olanak sağlayacak şekilde düzenlenmesi gerekiyor. Bunu mümkün kılabilmek için veriler, fikri mülkiyet hakları, güvenlik ya da mahremiyet gibi ciddi temellerle engellenmediği sürece, herkes tarafından erişilebilir hale getirilecek.
Yorumunuz: