Sentetik insan geni tartışılıyor

İnsan geni çalışmalarının başladığı ilk günden bu yana, insan geninin laboratuvarda üretilmesi tartışma konusu oldu. Genetik üzerine kısmi çalışmalar yürütüldü ancak karmaşık bir canlının tamamen sentetik genom ile üretilmesi günümüz teknolojisiyle mümkün olan bir durum değil. Yine de 2003’ten beri uygulanan yeni üretim yöntemleri sayesinde bu işlemin tahmini maliyeti 12 milyar dolardan 90 milyon dolara kadar düşürüldü.

Bu hızla devam edilirse yaklaşık 10 yıllık süre içerisinde sıfırdan insan genomu üretmenin maliyetinin 100 bin dolar civarına düşebileceği düşünülüyor. Ancak aynı hızın korunması için çalışmaların nasıl devam edeceğine karar verilmesi gerekiyor. Hakkında pek çok ciddi muhalefet bulunan bu konu, bu ayın başında Harvard Üniversitesi‘nde özel olarak davet edilen 150 kişilik bir ekip ile tartışıldı.

Belki de insanlığın geleceğini değiştirecek olan bu tartışmanın sadece bir grup yetkili tarafından kapalı kapılar ardında gerçekleştirilmesi  bazı çevrelerden tepki topladı. Özellikle bazı dini kuruluşlar, sıfırdan insan yaratılması fikrine kesinlikle karşı olduğunu belirtirken kimi çevreler de bu alanda yapılan çalışmaların, daha önce nükleer teknolojide olduğu gibi önü alınamayacak bir geliştirme yarışına varabileceğinden endişe ediyor.

Ne amaçla kullanılacak?

Geçtiğimiz dönemde çocuk felci virüsü laboratuvarda sıfırdan yaratılmış, bu gelişmenin insanlarda oluşturduğu endişe sebebiyle genetik çalışmalarının kaynakları kısa sürede kesilmişti. Belki sentetik gen teknolojisi, bilinen tüm virüslere karşı bağışıklığı olan insanlar üretmek için kullanılabilir. Böylece yeni nesiller çok daha sağlıklı hayatlar sürer. Ancak başka bir laboratuvarda, insanların bağışıklık sistemine etki edebilecek yeni bir virüs geliştirilirse bu kez o virüse karşı bağışıklık üretmek için yeni bir yarış başlayabilir. Bu şekilde insanlık bir biyolojik gelişme savaşına girebilir.

Ayrıca yeni üretilecek teknoloji herkes tarafından satın alınamayabileceği için toplumun bir kesimi sağlıklı ve güçlü çocuk sahibi olurken diğer kısım dışlanıp ikinci sınıf vatandaş muamelesi görebilir.

Harvard’da kapalı kapılar ardında ne konuşulduğu bilinmiyor ancak katılımcıların, insan genomu üretiminden kendilerine gelir sağlayabilecek insanlar olduğu biliniyor. Halihazırda tüp bebek teknolojisi bir endüstriye dönüşmüşken ve insanlar spermlerini, yumurtalarını satıyorken aynı imkanın genlerin satılması için sağlanması durumunda yeni çocuk sahibi olma konusu çok daha büyük bir pazar haline gelebilir. Bu sebeple bu konuda sadece kendisine çıkar sağlayabilecek insanların değil, her kesimin fikirlerinin alınması insanlığın geleceği açısından daha doğru olacaktır.