Öğrenmede kitap ekrandan daha etkili

Öğrenme ve metni kavrama konularında çalışmalar yürüten iki araştırmacı, dijital ve basılı kaynaklardan okumanın farklarını inceledi.

Haber Özeti

Tam Sürüm

Günümüz öğrencileri, akıllı telefon, tablet ve e-kitap okuyucu gibi teknolojilerle çevrili şekilde büyüyen ilk nesil olarak kendilerini ‘dijital yerli’ şeklinde tanımlıyorlar.

Öğretmenler, aileler ve politika yapıcılar teknolojinin giderek artan etkisinin farkında ve buna göre davranıyorlar. Artık sınıf teknolojilerine daha fazla yatırım yapıldığını görüyoruz. Okullar öğrencilere iPad’ler veriyor. Öğrenciler elektronik ders kitaplarına erişebiliyor. Kaliforniya’da 2009 yılında yürürlüğe giren bir yasa, 2020’ye kadar bütün üniversite kitaplarının elektronik ortamda bulunabilir hale gelmesini zorunlu kıldı. 2011’de Florida’daki kanun yapıcılar, devlet okullarında kullanılan ders kitaplarının dijital kitaplara dönüştürülmesi şartını getirdi.

Bu gelişmeleri göz önünde bulundurunca, öğrencilerin teknolojiyle tanışıklığı ve yakınlığının daha iyi öğrenmeye yardımcı olduğu düşüncesine kapılmak mümkün ancak yakın zamanda yapılan bir araştırma her zaman öyle olmadığını ortaya koydu.

Öğrenme ve metni kavrama konularında çalışmalar yürüten iki araştırmacı, dijital ve basılı kaynaklardan okumanın farklarını inceledi.

Araştırmacılar önemli bir çelişkiyi ortaya koydu. Öğrenciler ekranda yazılı olan şeyleri okumayı tercih ettiklerini söylediler ve okurken daha iyi performans gösterdiler fakat performansları bir bütün olarak değerlendirildiğinde pek de iyi olmadıkları görüldü.

1992 yılından beri yapılan araştırmaları inceleyen iki araştırmacı, öğrencilerin bir sayfadan uzun yazılarda basılı kaynaklardan okudukları bilgileri daha iyi anladıklarını gördü. Bu durum, ekranda görüntü kaydırma hareketinin okumadaki dikkat dağıtıcı etkisiyle ilişkili gibi görünüyor. Yazılı ve dijital metinlerle ilgili yapılan önceki çalışmaları detaylandırmak isteyen araştırmacılar, üniversite öğrencilerinin kitap ve ekranda okuduklarını anlama becerilerini test etti.

Biri dijital diğeri basılı olmak üzere iki paragraf okutulan öğrencilere üç görev verildi; metinlerin ana fikrini betimleme, yazılarda bahsedilen kilit noktaları listeleme ve metinle ilgili hatırlayabildikleri herhangi bir bilgi verme.

Sonuç olarak basılı ve dijital içerikler arasında ilginç farklar olduğu görüldü:

  • Öğrencilerin büyük bir kısmı dijital metinleri okumayı tercih etti.
  • Öğrencilerin dijital metni okuma hızının çok daha yüksek olduğu görüldü.
  • Öğrenciler, kavrama becerilerinin basılı metinlere oranla dijital metinlerde daha iyi olduğunu söyledi.
  • Çelişkili bir şekilde, öğrencilerin kavrama kabiliyetlerinin basılı metinlerde daha iyi olduğu görüldü.
  • Metnin ana fikri gibi genel soruları cevaplarken okuma aracının dijital veya basılı olmasının sonucu etkilemediği fark edildi fakat daha özel sorulara gelindiğinde katılımcıların basılı metinleri kavramakta daha iyi olduğu kaydedildi.

Araştırma sonuçları, gün geçtikçe daha dijital hale gelen dünyamızda basılı kaynakların yerine dair öğretmen, aile, öğrenci ve kanun yapıcılar için ders niteliğinde olabilir. Hepimiz birçok sebeple bir şeyler okuyoruz. Kimi zaman belirli bir soruya cevap aramak için bir şeyler okurken bazen de o günün gündemine bakmak için gazeteleri şöyle bir gözden geçiriyoruz. Bu yüzden, elimize basılı veya dijital formatta bir metin almadan önce hangi amaçla okuduğumuzu düşünmeliyiz.

Araştırmanın ortaya koyduğu en tutarlı bulgulardan biri de, bazı sonuçlara ulaşmak için okuma aracı türünün fark etmediğiydi. Öğrencilere okudukları metnin en temel düşüncesi sorulduğunda yazıyı basılı ya da dijital kaynaktan okumanın fark yaratmadığı görüldü. Ancak okuma materyalinin daha fazla dikkat ve daha derin bir kavrayış gerektirdiği durumlarda öğrencilerin basılı kaynakları tercih etmesi daha faydalı olabilir.

Araştırmacılar, öğrencilerin dijital ve basılı kaynaklardan okuduklarına ve anladıklarına bakarak anlamlı profiller çıkarmayı başardı. Bazı öğrencilerin dijitalden basılı kaynağa geçince daha iyi performans gösterdiği fark edildi. Bu öğrencileri farklı kılan şey, ekranda okudukları metni kitaptaki metre göre daha yavaş okumalarıydı. Bu gruptan ilham alınarak, dijital metinleri okurken acele etme meylini ortadan kaldırmak için çalışmalar yürütülebilir.

Dijital kaynaklara yönelmenin ekonomik ve çevresel nedenleri olabilir ancak basılı kaynaklarla birlikte kaybolacak çok önemli bir değer var. Akademik ve günlük yaşantımızda düzenli olarak başvurduğumuz makaleler ve kitaplar var. Kullanılmaktan sayfa uçları kıvrılmış bu hazineleri göz önünde bulundurunca, benzer bir şeyi dijital metinlerde de yakalayıp yakalayamayacağımız sorusu gündeme geliyor. Öğrenciler ne kadar dijital hale gelirse gelsin akademik hayatlarında basılı kaynaklara her zaman yer olacak gibi görünüyor.

Dijital metinlerle gelen kolaylıkları göz ardı etmediklerinin altını çizen araştırmacılar “Bizim amacımız, bugünün dijital yerlilerine (ve onların eğitim tecrübelerini şekillendirenlere) basılı kaynaklardan vazgeçmenin öğrenmenin değeri ve akademik gelişim açısından büyük bedelleri olduğunu hatırlatmak.” diyor.

Kaynak: World Economic Forum

Teknolojinin hayatlarımıza nüfuz edişinin yansımasını eğitim alanında da görüyoruz. Artık sınıf teknolojilerine daha fazla yatırım yapılıyor, öğrenciler elektronik kaynaklara daha kolay erişebiliyor. Peki öğrenme açısından dijital kaynakların basılı kaynaklara göre daha iyi olduğunu söylemek mümkün mü? Her zaman değil. Öğrenme ve metni kavrama konularında çalışan iki araştırmacı, dijital ve basılı kaynaklardan okumanın farklarını ortaya koydu. Araştırmadan elde edilen sonuçlardan bazıları şu şekilde:

  • Dijital metni okuma hızının çok daha yüksek olduğu görüldü.
  • Öğrenciler, kavrama becerilerinin basılı metinlere oranla dijital metinlerde daha iyi olduğunu söyledi.
  • Çelişkili bir şekilde, öğrencilerin kavrama kabiliyetlerinin basılı metinlerde daha iyi olduğu görüldü.
  • Metnin ana fikri gibi genel soruları cevaplarken okuma aracının dijital veya basılı olmasının sonucu etkilemediği fark edildi fakat daha özel sorulara gelindiğinde katılımcıların basılı metinleri kavramakta daha iyi olduğu kaydedildi.

Araştırma, dijital kaynakların her zaman basılı kaynaklardan daha iyi olmak zorunda olmadığını, okuma amacımıza göre dijital veya basılı kaynak seçmenin daha sağlıklı olabileceğini ortaya koydu.

4 Yorum

  • Asıl problem dijital kaynaklardaki kaydırma efektinin dikkat dağıtıcı etkisiyse, dijital kaynakların tasarımlarının daha az dikkat dağıtacak şekilde düzenlenmesi gerekir. Kaydırma efekti yerine içeriklerin sayfalanması sağlanabilir.

  • Öğrenme adına kitap, dijital ortamlar konusunda ışık tutan bir içerik. Her şeye rağmen basılı kaynakların değerini kaybetmemesi çok önemli.

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz:

e-Bülten Aboneliği