Haber Özeti
Tam Sürüm
Beynin elektrik akımları ile uyarılması, depresyon tedavisinden Parkinson’un etkilerini ortadan kaldırmaya ve bitkisel hayattaki hastaları uyandırmaya kadar birçok alanda potansiyel tedavi imkanları barındırıyor. Bu araştırmanın umut vadeden kollarından biri de hafıza ve öğrenmeyi geliştirerek bilişsel gerilemeyi durdurmak üzerine yürütülüyor. Bu alanda yapılan yeni araştırmalar heyecan verici bir potansiyeli ortaya koyuyor. Boston Üniversitesi araştırmacıları tarafından yürütülen en son çalışmada 70 yaşındaki kişilerin beyninin 20 yaşındaki sağlıklı bir birey gibi çalışması sağlandı.
Katılımcıların başına dışarıdan yerleştirilen elektrotların, hafıza yeteneklerini kaybetmeye başlamış yaşlılarda nasıl etkiler göstereceğini inceleyen Rob Reinhart, yaşlı katılımcıların işleyen belleğine odaklandı. Beynin bu bölümü günlük hayatta market alışverişi yaparken ne almamız gerektiğini hatırlamamızı, kararlar vermemizi ya da arabanın anahtarlarını bulmamızı sağlıyor. Reinhart’a göre işleyen bellek 20’li yaşların sonlarına doğru gerilemeye başlayabiliyor. Bunun sebebi, beynin farklı bölümlerinin birbirinden uzaklaşması ve aralarındaki koordinasyonun kopması. 60-70 yaşına geldiğimizde bu kopma, gözlemlenebilir bilişsel gerilemeye sebep oluyor.
Reinhart araştırmasında, beyinde zarar gören yolları yeniden oluşturmanın bir yolunu buldu. Bu yöntem beynin iki farklı fonksiyonuna dayanıyor. Bunlardan ilki olan ‘eşleşme’ beynin farklı bölgelerinin birlikte çalışabilmesi için oradan oraya zıplayan ritimlerin tıpkı bir orkestrada olduğu gibi doğru şekilde gerçekleşmesine dayanıyor. İkincisi ise senkronizasyon; yani yavaş ritimlerin (teta ritimleri) doğru şekilde senkronize olması. Bu iki fonksiyon da biz yaşlandıkça geriliyor ve bellek yeteneklerimizi de beraberinde götürüyor.
Elektrikli uyarım performansı artırdı
Reinhart çalışması için 20’li yaşlarda sağlıklı bir grup katılımcıyla birlikte 60’larında ve 70’lerinde başka bir grup katılımcıyı bir araya getirdi. Tüm katılımcılar, hafızalarının ölçülmesi için bazı testlere tabi tutuldu. Katılımcılardan bir görsele bir süre bakmaları, daha sonra durup ikinci bir görsele bakmaları istendi. İki görsel arasında fark olup olmadığını anlamaya çalışan katılımcıların yanıtları, işleyen belleklerinin ne kadar iyi çalıştığının da göstergesi oldu.
Beklendiği gibi genç grup yaşlı gruba göre çok daha isabetli tahminde bulundu. Ancak Reinhart yaşlı grubun kafasına 25 dakika boyunca hafifi elektrikli uyarımlar göndererek katılımcıların sinirsel devrelerini harekete geçirdi. Daha sonra aynı test tekrarlandığında aradaki performans farkının ortadan kalktığı görüldü. Elektrikli uyarımın etkisinin 50 dakika kadar sürdüğü kaydedildi. Reinhart ayrıca, sonuçları çok iyi olmayan bazı genç katılımcıların performansını da aynı yöntemle yükseltmeyi başardı.
Reinhart “20’li yaşlarında kötü performans gösteren kişilerin de aynı uyarımdan faydalanabileceğini gösterdik. 60-70 yaşında olsalar bile işleyen belleklerini güçlendirebiliyoruz.” dedi. Reinhart artık beyin uyarımlarının insanlarda beyin devrelerini nasıl geliştirebileceğini incelemeye odaklanacak. Çalışmaların odağı Alzheimer hastalığı olacak. Reinhart bu çalışmanın potansiyel araştırma ve tedavi seçenekleri için yepyeni bir alan açtığını ve çok heyecanlı olduklarını söyledi.
Kaynak: New Atlas
Beyin yaşlandıkça farklı bölümlerinin arasındaki iletişim de zorlaşıyor. Bu durum kişinin işleyen belleğinin performansını etkiliyor ve çeşitli bilişsel hastalıklara sebep olabiliyor. Boston Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmada genç ve yaşlı katılımcılara kısa aralıklarla iki farklı resim gösterilerek resimler arasında fark olup olmadığı soruldu. Genç katılımcılar resimler arasındaki farklı algılama konusunda daha başarılıydı. Bu durum işleyen belleklerinin daha iyi çalıştığının bir göstergesi. Ancak yaşlı katılımcılara, başlarının dışına yerleştirilen elektrotlar aracılığıyla 25 dakika boyunca hafif elektrik dalgaları verilmesi, onların da gençler kadar iyi sonuçlar almasına sebep oldu. Elektriğin etkisi 50 dakika boyunca devam etti. İlk çalışmada düşük performans gösteren bazı genç katılımcıların performanslarının da elektrik verilmesiyle birlikte arttığı görüldü.
Yorum Ekle