Haber Özeti
Tam Sürüm
Çin hükumeti güvenlik alanında tartışmalı bir adım atmaya hazırlanıyor. Vatandaşların finansal, sosyal, politik ve adli kredi notlarını toplamayı planlayan hükumet bunlar üzerinden bir sosyal kredi puanı belirlemek istiyor. Fikir distopik bir bilim kurgu senaryosundan çıkmış gibi görünse de Çin’de bu proje yavaş yavaş şekillenmeye başladı bile.
Totaliter sayılabilecek bir rejime sahip ülkede, sosyal kredi puanı sisteminin getirilmesi çok şaşırtıcı olmasa gerek. Bu fikrin öneren kişiler, bu sistemi oluşturan parçalardan özellikle finansal davranışları, kayıt altında tutmaya başladı bile. Bu veriler daha sonra bir sosyal kredi puanı sistemine aktarılarak vatandaşların hangi hizmetlerden yararlanabileceğini belirleyecek.
Veriler güvenilir değil
Pekin Üniversitesi Guanghua İşletme Okulu’ndan Wang Zhicheng “Çin’de herkese bir puan verilmesi için önümüzde daha çok yol var. Eğer devlet bunu yapmak istiyorsa verilerin doğruluğu konusunda çalışması lazım. Şu anda toplanan veriler de elde edilen sonuçlar da işe yarar nitelikte değil.” diyor.
Eğer Çin yaklaşın 1,4 milyar kişiyi tek bir sistemde toplayabilirse ancak o zaman sosyal kredi puanı uygulamasının yürürlüğe girmesi mümkün olabilir. Yürürlüğe girerse, sosyal kredi puanı vatandaşların ulaşım, eğitim, kredi ve sigorta gibi hizmetlerin hangilerinden ne kadar yararlanabileceğini belirleyecek.
“Güvenilir kişiler etkilenmeyecek”
Sistemi savunanların da kendilerince haklı düşünceleri var. Vatandaşlara finansal hizmetlere erişim sağlayan tek bir sistem kurmak, 1,3 milyar kişinin kredi kartı olmadan yaşadığı bir ülkede gerekli görülüyor. Ayrıca hükumet bu sistem sayesinde güvenilir kişilerin diledikleri yere gidebileceğini, güvenilmez kişilerin ise tek bir adım bile atamayacağını söylüyor.
Yine de Facebook’u bile yasaklayan ve internetin büyük bir kısmını sansürleyen bir ülkede hükumetin izin vereceği şeyler oldukça kısıtlı olacaktır. Sosyal kredi notunun düşürülmesi için pek çok sebep sıralanabileceği gibi, düşük nota sahip olmak bir kabusa dönüşecektir. Black Mirror dizisinde benzer bir konu işlendiğinde bu sistem fayda sağlamaktan fazla zarara sebep olmuştu.
Kaynak: Futurism
Çin hükumeti güvenlik alanında tartışmalı bir adım atmaya hazırlanıyor. Vatandaşların finansal, sosyal, politik ve adli kredi notlarını toplamayı planlayan hükumet bunlar üzerinden bir sosyal kredi puanı belirlemek istiyor. Yürürlüğe girerse, sosyal kredi puanı vatandaşların ulaşım, eğitim, kredi ve sigorta gibi hizmetlerin hangilerinden ne kadar yararlanabileceğini belirleyecek. hükumet bu sistem sayesinde güvenilir kişilerin diledikleri yere gidebileceğini, güvenilmez kişilerin ise tek bir adım bile atamayacağını söylüyor. Ancak Facebook'u bile yasaklayan ve internetin büyük bir kısmını sansürleyen bir ülkede hükumetin izin vereceği şeylerin oldukça az olacağı düşünülüyor.
Yorum Ekle