Alzheimer’ı ilk belirtilerinden yıllar önce tespit edebileceğiz

Birçok araştırmacı onlarca yıldır Alzheimer hastalığını tahmin etmek için kan testleri geliştirmeye çalışarak günümüzde kullanılan pahalı beyin taramalarına ve tıbbi teşhis yöntemlerine duyulan ihtiyacı ortadan kaldırmayı hedefliyor.

Avustralyalı ve Japon bilimcilerden oluşan bir ekip, Alzheimer’ın erken belirtisi (beyinde amiloid beta olarak bilinen anormal proteinin birikmesi) için bu zamana kadar yapılan en doğru testi geliştirdiklerini iddia ediyor.  Araştırmacılardan Colin Masters, 252 Avustralyalı ve 121 Japon katılımcıyla yapılan çalışma sonucunda kan testinin Alzheimer’ı tespit etmede yüzde 90’dan fazla doğruluk payı gösterdiğini söyledi.

Test, hafıza kaybı da dahil olmak üzere Alzheimer’ın diğer herhangi bir belirtisini göstermeyen kişilerdeki amiloid beta birikmesini tespit ediyor. Profesör Masters konuyla ilgili yaptığı bir röportajda “60-70 yaşlarına gelindiğinde nüfusun yaklaşık yüzde 30’unun beyninde amiloid beta proteinin biriktiğine dair belirtiler görülüyor. Geliştirdiğimiz kan testi sayesinde bu belirtiyi çok önceden tespit edebileceğiz. Gelecekte insanların 55-60 yaşlarından itibaren ileride Alzheimer’a yakalanıp yakalanmayacaklarını anlamak için düzenli olarak kontrollere gittiğini görür gibi oluyorum.” dedi.

Biyolojik saat Alzheimer riski açısından önem taşıyor

Alzheimer, bariz belirtiler ortaya çıkmadan 30 yıl kadar önce gelişmeye başlayabiliyor. 70 yaş üstü Avustralyalıların yüzde 40’ının Alzheimer’a yakalanma riski olduğu tahmin ediliyor ancak ilaç şirketleri bu durumun altında yatan sebeple başa çıkmak adına pek başarı gösteremedi. Yeni kan testi, Alzheimer riskinin yüksek olduğu bireyleri tespit etme potansiyeli sebebiyle yeni ilaçlar geliştirilmesi açısından da umut vadediyor. Ayrıca, Alzheimer’a yakalanma riski taşıyan kişilerin uyku, egzersiz ve beslenme şekillerini düzenleyerek hastalığın başlangıcını yavaşlatmaları için de bir fırsat yaratılabilir. Yakın zamanda yapılan başka bir araştırma, Alzheimer hastalığının klinik öncesi döneminde incelenen insanların biyolojik saatlerinin daha düzensiz olduğunu, bu kişilerin gündüz saatlerinde uyuduğunu veya hareketsiz bir yaşam sürdüğünü, gece saatlerindeyse daha aktif olduklarını ortaya koydu.

Profesör Masters “Eğer kişi Alzheimer’a yakalanma yolunda ilerlediğini bilirse, herhangi bir bilişsel yetersizlik baş göstermeden yaşam tarzında değişiklik yapmak isteyebilir.” diyor. Nobel ödüllü Dr. Koichi Tanaka tarafından geliştirilen yeni testle ilgili detaylar, Nature dergisinde yayımlandı. Testin günlük hayatta kullanılabilmesi için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var fakat bu yeni yöntem bir gün Alzheimer hastalığından muzdarip kişilerin ne hızla kötüye gidebileceğini veya amiloid beta birikmesini engellemek için ne gibi ilaçlar geliştirilebileceğini anlamaya yarayabilir.

Kaynak: The Guardian