WeChat sessiz sedasız sansürlüyor

Çin’de WhatsApp alternatifi olarak ortaya çıkan ancak daha sonra ülkedeki en önemli iletişim araçlarından biri haline gelen WeChat‘in de Çin hükumetinin sansür uygulamalarından nasibini aldığı ortaya çıktı. Daha önce de bu uygulamanın sansüre maruz kaldığı düşünülüyor ancak bu sansürün tam olarak nasıl uygulandığı bilinmiyordu.

Toronto Üniversitesi araştırma grubu The Citizen Lab tarafından yapılan çalışmada, WeChat üzerinde uygulanan sansürün, kullanıcılara hiç haber verilmeden uygulandığı görüldü. Araştırmacılar, uygulama üzerinden gönderilen mesajlarda bazı anahtar kelimelerin kullanılması halinde mesajın karşı tarafa hiç iletilmediğini, gönderen kişinin ise mesajın iletilmediğine dair hiçbir uyarı almadığını fark etti.

Sansür grup konuşmalarında geçerli

Daha önce diğer iletişim araçları üzerinden sansüre uğradığı bilinen 26 bin 821 anahtar kelime ile gerçekleştirilen çalışmada birebir mesajlaşmalarda çok fazla sansür uygulanmadığı ancak grup konuşmalarındaki uygulamanın çok daha sıkı olduğu görüldü. Birebir görüşmelerde sadece, dini ve felsefi bir uygulama olan Falun Gong (法轮功) teriminin engellendiği görüldü.

Grup konuşmalarında ise siyasi anlam taşıyabilecek pek çok terimin sansüre uğradığı görüldü. Araştırmada direkt olarak siyasi olaylardan bahseden anahtar kelimelerin yanı sıra, ‘4 Haziran’ gibi, sadece geçmişte yaşanmış önemli siyasi olayların (4 Haziran Tiananmen Meydanı öğrenci protestoları) tarihini içeren mesajların bile engellendiği görüldü. Araştırmacıların örnek olarak paylaştığı görselde Kanada’daki bir başka WeChat kullanıcısına, grup konuşması üzerinden gönderilen “4 Haziran Öğrenci Demokrasi Hareketi” mesajının yanı sıra “Ben bir öğrenciyim. Doğum günüm 4 Haziran. Demokrasi hareketleri üzerine bir kitap okuyorum” gibi zararsız görünen mesajın da engellendiği görüldü.

Sansürün özellikle grup mesajlaşmalarında uygulanmasının amacının, kitlesel ayaklanmaları engellemek olduğu düşünülüyor. Çin hükumeti bu tarz toplumsal olaylar karşısında sergilediği katı tutumla biliniyor. Geçtiğimiz haziran ayında, Çin’in Hunan bölgesi’nde yapılacak bir atık yakım tesisini protesto etmek amacıyla WeChat üzerinden örgütlendiği tespit edilen dört kişi tutuklanmıştı.

Çin’de kaydolanlara uygulanıyor

Araştırmacılar ayrıca sansürün sadece uygulamaya ilk kez kaydolurken Çinli bir operatöre bağlı bir telefondan kaydolan kişiler için geçerli olduğunu gördü. Çin dışında bir yerde kaydolan kullanıcılarda sansür uygulanmazken, uygulamaya Çin’de kaydolup daha sonra yurt dışına çıkan kişilerde de (eğitim için yurt dışına giden Çinli öğrenciler gibi) sansür uygulamasının devam ettiği görüldü.

Kaynak: Quartz