Haber Özeti
Tam Sürüm
Yüzüklerin Efendisi hayranları Palantir‘in ne olduğunu çok iyi biliyor. Bilmeyenler için açıklayalım: Palantir, görülmek isteneni uzaktan görmeye yarayan küre şeklindeki bir nesne. Geleceği görmek için de kullanılıyor. Peter Thiel, büyük veri kullanarak geleceği tahmin eden bir girişim geliştirirken büyük ihtimalle bundan daha iyi bir isim bulamazdı.
Müşterisi vatandaş değil, devlet
Google, Facebook, Microsoft gibi şirketler kadar güce sahip olan Palantir‘i, diğer şirketler kadar çok duymamamızın sebebi ise şirketin sıradan vatandaşlar için değil, devlet için teknoloji geliştiriyor olması. Palantir tarafından geliştirilen tahmin algoritmaları, polis tarafından bir sonraki suç mahallini ve suçu işleyecek kişileri tespit etmek için kullanılıyor. ABD’nin Los Angeles ve Chicago gibi büyük şehirlerinde kullanılan sistem, Azınlık Raporu filminde kullanılan yöntemi hatırlatıyor. Filmde Tom Cruise, suç işlemeyi düşünen kişileri tespit edebilen sistem sayesinde, henüz suç işlememiş (ama işlemeyi aklından geçirmiş) kişileri tutuklayan bir polisi canlandırıyordu.
Tıpkı filmde Tom Cruise’un yaşadığı gibi bazı etik problemler Palantir için de geçerli. Bu sistem suçun engellenmesinde faydalı olabilir ancak halihazırda var olan ön yargıları verilerle desteklemek için de kullanılabilir. Özellikle ABD’de, siyah genç erkeklerin potansiyel suçlu olarak görülmesi ve silahsız olmalarına rağmen polis tarafından öldürülmesi gibi olaylar göz önünde bulundurulduğunda tehlikenin boyutları daha iyi anlaşılabilir.
Asker için geliştirilmişti
ABD aslında bu teknolojiyi savaş alanında, düşmanın hamlelerini önceden tespit etmek için kullanıyordu. Bu şekilde kullanım daha mantıklı çünkü düşman askerlerinin hedefi, karşı tarafa zarar vermek. Ancak uzmanlar bu sistemin asker yerine polis tarafından kullanılması ile birlikte, bir bölgede yaşayan vatandaşların tamamının potansiyel suçlu ya da düşman olarak görülmeye başladığını ve bunun çok tehlikeli bir yaklaşım olduğunu belirtiyor.
Palantir topladığı verileri çok gizli bir şekilde saklıyor ve verilere ulaşmak için kimliği gizlenen birden fazla kişinin, sadece kendilerinde bulunan şifreleri tek tek girmesi gerekiyor. Yine de sistemin devlet tarafından kontrol edildiği düşünüldüğünde, bazı müdahaleleri meşru kılmak için verilerde el ile değişiklik yapılıp yapılmadığını bilmek zor.
Kaynak: The Guardian
Peter Thiel'ın büyük veri kullanarak geleceği tahmin eden girişimi Palantir, gözden uzak çalışsa da dünyanın en güçlü şirketlerinden birisi haline geldi. Google, Facebook, Microsoft gibi şirketler kadar güce sahip olan Palantir'i, diğer şirketler kadar çok duymamamızın sebebi ise şirketin sıradan vatandaşlar için değil, devlet için teknoloji geliştiriyor olması. Palantir tarafından geliştirilen tahmin algoritmaları, polis tarafından bir sonraki suç mahallini ve suçu işleyecek kişileri tespit etmek için kullanılıyor.
Dünya da; teknolojiyi, bilimi, politikayı ve ekonomiyi kötü amaçlarla kullanan bir yığın insan var, muhtemelen bu gelişme de nasiplenenler arasında olacak.