Panama Belgeleri’ni araştıran blog yazarı öldürüldü

Panama Belgeleri‘ni Malta’daki yolsuzluk araştırmasıyla ilişkilendiren gazeteci Daphne Caruana Galizia, aracına yerleştirilen bombayla öldürüldü. Ülkedeki tüm gazetelerin tamamından daha fazla okunma sayısına sahip bir blogu bulunan Caruna Galizia, ‘tek başına WikiLeaks’ olarak adlandırılıyordu. Gazetecinin blog yazıları, ülkedeki yolsuzlukları gün yüzüne çıkararak toplumun bu durumdan haberdar olmasını sağlıyordu.

Caruna Galizia, en son yazısında Malta Başbakanı Joseph Muscat ve iki danışmanının, offshore şirketlerle ilişkisini ve Azerbaycan hükumetiyle kurulan yasa dışı ilişkileri açıklamıştı.

Sükunet ve birlik çağrısı

Henüz saldırıyı üstlenen bir kişi ya da terör örgütü ortaya çıkmadı. Malta Başkanı Marie-Louise Coleiro Preca halkı sakin olmaya davet ederek “Bu gibi anlarda, ülkemiz böyle hain bir saldırıyla sarsıldığında herkesi ifadelerinde dikkatli olmaya, başkalarını yargılamaktan kaçınmaya ve birliğimizi göstermeye davet ediyorum.” şeklinde konuştu.

Bu yaz ülkede gerçekleşen tartışmalı seçimlerin ardından yorumcular ülkeye 1980’lerdeki siyasi şiddetin yeniden gelmesinden endişe ettiklerini dile getirmişti.

Muscat yaptığı açıklamada saldırıyı ‘barbarca’ olarak nitelendirerek polis kuvvetlerinin diğer ülkelerden konunun incelenmesi için yardım talebinde bulunduğunu dile getirdi. Muscat: “Herkes Bayan Caruana Galizia’nın bana karşı hem siyasi hem de kişisel olarak sert eleştirileri olduğunu biliyor. Ancak hiç kimse bu barbarca saldırıyı hiçbir şekilde haklı gösteremez.” ifadelerini kullandı. FBI yetkililerinin olayı incelemek için Malta’ya hareket ettiği belirtildi.

“Siyasi bir cinayet”

Kendisi de Caruana Galizia’nın olumsuz yazılarına konu olan Milliyetçi Parti Lideri Adrian Delia, bu saldırının gazetecinin yazdığı haberlerle ilgili olduğunu iddia etti. “Bugün siyasi bir cinayet işlendi” diyen Delia “Bugün olan sıradan bir cinayet değildi. Bu eylem, ülkede son dört yıl içinde yerle bir olan hukuk düzeninin bir sonucudur.” ifadelerini kullandı.

Yerel medyanın haberlerine göre Caruana Galizia 15 gün önce polise gidip ölüm tehditleri aldığını söylemişti. Gazeteci blogunda en son pazartesi günü 14:35’te paylaşımda bulunmuş, saldırı ise 15:00’te gerçekleşmişti. Polis halen gazetecinin kimliğini doğrulayabilmiş değil.

Çok fazla düşmanı vardı

Caruana Galizia, yazılarında herhangi bir siyasi bağlantısı bulunmadığını belirterek bankaların kara para aklama ilişkilerinden Malta’nın çevrimiçi oyun endüstrisinin mafyayla ilişkilerine kadar pek çok kişiyi hedef almıştı.

Geçtiğimiz iki yıl içinde gazetecinin paylaşımları genellikle Panama Belgeleri’ne odaklanmıştı. 11,5 milyon dokümandan oluşan Panama Belgeleri, dünyanın en büyük dördüncü offshore hukuk şirketi Mossack Fonseca’nın veri tabanından sızdırılmıştı.

Cauana Galizia’nın oğlu Matthew Caruana Galizia da bu belgelerin elde edilmesinde önayak olan Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’nda (ICIJ) gazeteci ve yazılımcı olarak çalışıyor.

Yargıcın tarafsızlığı soru işareti

Gazetecinin ailesi, soruşturma yargıcının değiştirilmesi için bir mahkeme başvurusunda bulundu. Konu ile ilgili soruşturmalar olay sırasında görevde olan yargıç Consuelo Scerri Herrera tarafından yürütülüyor. Ancak Herrera da Galizia’nın blogunda eleştirilere maruz kalmıştı. Gazetecinin ailesi bu yargıca hiç güven duymadıklarını ve olayın ciddiyeti karşısında tarafsız bir tutum sergileyeceğine inanmadıklarını ifade etti.

Bu yılın başlarında Malta’nın AB Başkanlığı döneminde Scerri Herrera’nın açıklamaları Brüksel’de büyük bir endişeye sebep olmuştu. Parlamento üyeleri, Malta Başbakanı Muscat’ın, eşinin adının geçtiği skandallar sebebiyle görevden alınmasını talep etmişti. Muscat’ın eşinin Panama’da bulunan bir paravan şirketle ilişkisi bulunduğu ve Azerbaycan Başkanı’nın kızından ödeme aldığı iddia edilmişti.

“İddialar kanıtlansın, görevi bırakırım”

2013’ten bu yana ülkenin yönetiminde yer alan Muscat, eşiyle ilgili skandal ortaya çıkınca erken seçimle sandığa gitmişti. Tüm iddiaları reddeden başbakan, gizli bir offshore hesapları olduğunun kanıtlanması halinde görevi bırakacağını söylemişti.

Saldırı haberinin üzerine açıklamada bulunan Alman Milletvekili Sven Giegold “Henüz saldırının kaynağını öğrenmek için çok erken ancak detaylı bir inceleme gerçekleştirilmesini bekliyoruz. Bu tarz olaylar Putin’in Rusya’sını akla getiriyor, Avrupa Birliği’ni değil. Avrupa Birliği’nde basına karşı böyle bir şiddet eylemine ve ifade özgürlüğünün engellenmesine hiçbir şekilde izin verilmemelidir.” ifadelerini kullandı.

“Hukukun üstünlüğü sona erdi”

Malta’daki muhalif siyasetçiler, Muscat’ın uzun süre muhalif kaldıktan sonra 2013’te ülkenin yönetimine geçmesinden bu yana hukukun üstünlüğünün sona erdiğini belirtiyor. Muscat yönetiminde daha önce dört emniyet müdürü görevinden ayrılmış, Ağustos 2016’da beşinci emniyet müdürü Lawrence Cutajar göreve getirilmişti.

Son yıllarda Malta da birkaç araca bomba yerleştirilerek cinayet işlendi. Saldırganların kimliği belirlenemezken saldırıların sebebinin çeteler arası anlaşmazlıklar olduğu düşünülüyor. En son saldırı dışında diğer bombalamaların siyasi amaçlı olduğuna ihtimal verilmiyor.

53 yaşında hayatını kaybeden Caruana Galizia evli ve üç çocuk annesiydi.

Kaynak: The Guardian