Kara sineklerle salgın hastalık takibi

Bir grup araştırmacı, kara sineklerin daha önceden böceklerde bulunabileceği bilinmeyen birtakım bakteriler taşıyabildiğini ortaya koydu. Aynı araştırma, kara sineğin bakteri taşıma yeteneğinin ‘ele geçirilerek’ patojen salgınlarını takip etmek için halk sağlığı denetimi olarak kullanılabileceğini gösterdi.

Kara sineklerin birçok hastalığa sebep olabildiğini uzun süredir biliyoruz fakat bu yeni araştırma, bu durumun boyutlarını azımsamış olabileceğimize işaret ediyor. Nanyang Teknoloji Üniversitesi’nde çalışan uluslararası ekip, kara sinekleri başka mikroorganizmalarla kirletmeden yakalayıp vücutlarının her bir kısmındaki DNA’yı dizilediler. Bu şekilde, uçarken vücutlarına yerleşen bakteri türleri tespit edildi.

Araştırmacılardan Stephean Schuster, “Araştırmamız, bakterilerin kara sineklerin üzerine yerleşerek ‘uçabildiğini’ ortaya koydu. Sinekler ayaklarındaki bakterileri alarak, tıpkı bizim saçlarımızı taradığımız gibi, kanatlarına yayabiliyorlar. Daha sonra da kondukları yerlere bakteri yayıyorlar.” dedi.

Araştırmacılar 116 sinek türünün genetik materyalini diziledi. Sineğin kendi kromozomları ve simbiyotik bakterileriyle uyan bütün genetik bilgiyi ayrı tutarak, geriye kalan DNA ve RNA’yı bilinen bütün bakteri veri tabanıyla karşılaştırarak sıraladılar. Sineklerin (bazıları insan hastalıklarıyla ilişkili) yüzlerce farklı tür bakteri taşıma ve yayma kapasitesi olduğu anlaşıldı. Bazı sineklerde helikobakter pilori adlı bir bakteri fark edildi. Mide ülserine sebep olduğu bilinen ve mide kanseri için büyük risk teşkil eden bu bakterinin sinekler tarafından taşınabildiği önceden bilinmiyordu.

Bakteri gözetleme drone’ları olarak kullanılabilir

Fakat haberler sadece kötü değil. Yapılan araştırma olumlu amaçlar için de kullanılabilir. Araştırmacılar, laboratuvarda yetiştirilen bakterisiz sineklerin doğaya bırakılarak bakteri gözetleme drone’ları olarak kullanılabileceğini söylüyor. Çok dar ve küçük yerlere girebilen sinekler daha sonra yakalanarak mikrobiyomları dizilenir ve uçarken vücutlarına yerleşen bakteri türleri tespit edilir. Profesör Schuster, “Eğer bir bitki patojeni salgını tespit etmek istiyorsak bu tür otonom biyonik drone’lar özellikle de tarım için faydalı olabilir. Belirli bir patojenin mahsullere zarar verdiğini biliyorsak, çiftçiler diğer patojenlere dokunmadan sadece o patojeni yok edecek şekilde bir çözüm geliştirebilir.” diyor.

Yapılan araştırma Scientific Reports adlı dergide yayımlandı.

Kaynak: New Atlas