Işıkla migren tedavisi

Migren genellikle ilaçla kolaylıkla kontrol altına alınabilen bir hastalık değil. Bazı hastalar ağrıyı ve ışığa duyarlılığı hiçbir şeyin geçiremeyeceğini düşünebiliyor. Ancak ışığın migreni azdıran değil, rahatlatan bir etkisi olabileceği düşünülüyor. Araştırmacılar optogenetik manipülasyon yöntemini bu düşünceyi test etmek için kullandı.

Optogenetik, yani sinir sistemi içerisindeki nöron aktivitelerinin ışık ile kontrolü, tekniği belirli sinyaller ile fonksiyonların artmasına ya da azalmasına sebep olabiliyor. Yakın zamanda yapılan araştırmalarda görme yeteneğinin yeniden kazanılması ve psikiyatrik sorunlarla mücadele gibi alanlarda bu yöntemin kullanılabileceği görüldü.

İsminden de anlaşılacağı gibi bu teknik, belirli dalga boylarındaki ışık uyarımını gen kodlaması ile birleştirerek, ışığa duyarlı proteinlerin nöron fonksiyonlarını düzenlemesi için kullanıyor. Bu durumda merkezi sinir sistemindeki nöral devrelerin aktivitelerinin net bir şekilde kontrolü sağlanıyor.

Teksas A&M Üniversitesi Dişçilik Koleji profesörlerinden Feng Tao, “Eğer optogenetik uyarımı, migren gelişimine katkıda bulunan nöral devrelerdeki nöron aktivitelerini düzenlemek için kullanabilirsek, bunu migren ağrılarını azaltmak için de kullanabiliriz.” diye konuştu.

Beynin fonksiyonları kontrol edilebiliyor

Ancak nöronların genellikle ışığa duyarlı proteinleri bulunmuyor. Bu yüzden bilimciler özel olarak geliştirilmiş virüsleri bu proteinlerin beyne gönderilen lazer ile aktif hale getirilmesi için kullanıyor. Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde, lazer fiber implantasyonunun ardından bilimciler hayvan uyanık ve hareket eder haldeyken lazeri farklı dalga boylarında çalıştırarak nöronların beynin farklı bölgelerinde harekete geçmesini ya da durmasını sağlayabiliyor.

“Işığa duyarlı belirli proteinler sadece mavi ışıkla aktif hale getirilebilecek ve beyindeki nöronları harekete geçirecek, başka tip bir ışığa duyarlı protein ise sadece sarı ışıkla aktif hale getirilecek ve nöron aktivitelerini engelleyecek.” diyen Tao “Böylece nöron fonksiyonlarını başlatıp durdurarak düzenleyebileceğiz” şeklinde konuştu.

Bu tarz bir sistem her bir nöronu tek tek kontrol etmeye olanak sağlıyor ve dilendiği zaman açılıp kapatılabiliyor.

Şu anda lazerin el ile kontrol edilmesi gerekiyor ancak araştırmacılar elektrik mühendisleri ile birlikte çalışarak beyne yerleştirilen bir sensör ile lazeri kablosuz olarak kontrol edebileceklerini düşünüyor.

Tao “Bu teknoloji sadece biyomedikal araştırmalar için kullanılmayacak. Bu şekilde klinik denemeler yapmayı ve inatçı ağrıları tedavi etmeyi planlıyoruz” şeklinde konuştu.