İran internet sansürünü uyduyla aşıyor

İnternet her ne kadar günlük hayatımızın önemli bir parçası haline gelse de pek çok ülkede baskıcı yönetimler ya da altyapı yetersizliği sebebiyle kullanılamıyor. Küba gibi imkansızlıklar sebebiyle internete bağlanamayan ülkelerde halk alternatif çözümler üreterek, internetten indirilen içeriği USB belleklerle paylaşıyor. İran’da ise durum biraz daha farklı.

Devletin ciddi sansürüne maruz kalan internet kullanıcıları için bazı girişimcilerin yeni bir teknoloji geliştirmesi gerekiyor. İran’dan ABD’ye gelen 5 kişilik bir ekip, ülkedeki sansür uygulamaları sebebiyle sadece taraflı kaynaklardan haber alabilen insanlara yardımcı olmak amacıyla uydu çanaklarını internet alıcılarına dönüştürmenin bir yolunu buldu. Devletin uydu yayınına müdahale etmesinin çok daha zor olduğunu bilen Net Freedom Pioneers adlı ekip ülkelerine uydu üzerinden güncel içerikler gönderiyor.

Net Freedom Pioneers, her gün çeşitli haberler videolar ve fotoğraflardan oluşan eğitici ve eğlenceli içerikleri topluyor. 1 GB boyutunda olan bu içerikler bir uydu kanalı üzerinden MPEG formatında gönderiliyor. İran’da çanak anteni ve USB girişli uydu alıcısı olan kullanıcılar, bu kanalı açarak yayını kaydetmeye başlıyor. Gün içerisinde bir saatlik dilimler halinde sürekli yayın yapıldığı için, herhangi bir saatte kayda başlayan kullanıcılar 1 saat içinde tüm içeriği indirmiş oluyor.

Net Freedom Pioneers’ın geliştirdiği Toosheh adlı program kullanılarak, flaş belleğe kaydedilen MPEG formatlı içerik deşifre edilebiliyor. Daha sonra kullanıcılar o günün içeriğini izleyebiliyor ya da okuyabiliyor.

Yönetim müdahale edemiyor

Toosheh programını indirmek için kullanılan internet sitesi İran hükumeti tarafından çoktan yasaklanmış. Ancak İran dışında Suriye, Irak, Afganistan hatta Türkiye’nin bazı bölgelerine yayın yapan uydudan gelen sinyalleri engellenemiyor. Bu da İran hükumetini çaresiz bırakıyor.

Projenin mimarlarından Mehdi Yahyanejad, bu uygulama yaygınlaştıkça İran hükumetinin çeşitli önlemler almak zorunda kalacağını düşünüyor. “Belki kendi taraflı yayınlarının kalitesini artırmayı tercih ederler. Belki de sansür sistemi üzerinde değişikliğe gidebilirler” diyen Yahyanejad, bu sistemi ayakta tutabilmek için kaynağa ihtiyaçları olduğunu, bunun için de ABD’li içerik üreticileri ile anlaşabileceklerini ifade etti. Ancak kürasyonu şu anda sadece Net Freedom Pioneers tarafından yapılan içeriğin tarafsızlığı böyle bir sponsor ile anlaşıldığında bozulma tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.