Haftanın Özeti: 238

Tasarım, İnovasyon

Britanyalı doktor Almas Ahmed kadınları potansiyel asit saldırılarından korumak amacıyla aside dirençli makyaj malzemeleri üretti. Ahmed’in söylediğine göre türünün ilk örneği olan makyaj, uygulandığı insan teninde bir nevi ‘vücut zırhı’ oluşturuyor. Acarrier adını taşıyan makyaj setini, bir asit saldırısı haberi okuduktan sonra geliştiren doktor, setin yapılan testler sonucunda da görüldüğü üzere suya ve aside tamamen dayanıklı olduğunu söylüyor. Görüntüsü ve kokusu herhangi bir makyaj seti gibi olan Acarrier halen test aşamasında ve 2020 yılında satışa çıkması öngörülüyor.

Şehirlerde kira bedelleri arttıkça insanlar alternatif yöntemlere yöneliyor. Bunlardan biri de kolayca inşa edilebilen, küçük evler. Amazon’da satılmaya başlayan, Allwood firmasının ürettiği yeni bir ev sadece 7 bin 250 Dolar’a satın alınabiliyor ve iki kişi bu evi 8 saat içinde kurabiliyor. Şirket bu evin mevcut bir eve ek bir oda (çalışma odası ya da spor odası) olarak düşünülmesi gerektiğini söylüyor. Zira satılan sete mutfak ve tuvalet dahil değil. Bahçeye ya da çatıya kurulabilen evi dilerseniz söküp başka bir yere de taşıyabiliyorsunuz. Elektrik tesisatı ya da havalandırma sistemi bulunmayan eve bu özellikleri de eklemek için biraz daha para harcamak gerekiyor. Yine de alternatiflerinin 25 bin Dolar’a satıldığı ve yaklaşık 3 ayda kurulduğu düşünülürse, 16 metrekarelik bu ev hem fiyat hem de kurulum kolaylığı açısından daha üstün görünüyor.

“Biz daha Ikea’dan aldığımız sehpayı birleştiremiyoruz, evi nasıl inşa edelim” diyenler varsa sizin için de bir çözüm geliştiriliyor. Singapur Nanyang Teknoloji Üniversitesinden araştırmacılar, Ikea sandalyelerini 20 dakikada birleştirebiliyor. Robotların tıpkı insanlar gibi iş birliği halinde çalışması görülmeye değer.

Akıllı telefon üreticileri katlanabilir telefonları üretip piyasaya sürmek için birbiriyle yarışırken Lenovo’dan daha farklı bir hamle geldi. Şirket dünyanın ilk katlanabilir ekranlı dizüstü bilgisayarını tanıttı. Bilgisayarın ekranı, klasik dizüstü bilgisayarlardan farklı olarak klavye alanını da kapsayacak şekilde uzuyor. 2K çözünürlüklü OLED ekran hem veri girişi hem de veri görüntülemek için kullanılabiliyor. Cihaz özellikle mobil olarak çalışırken büyük bir ekrana ihtiyaç duyan kullanıcılar için ideal bir çözüm geliştiriyor. Lenovo, katlanabilir ekranlı bilgisayarının 2020’de piyasaya sunulacağını söylüyor.

SanDisk’in 2016 yılında üreteceğini açıkladığı 1 TB boyutundaki microSD kartları sonunda satışa çıktı. Saniyede 160 MB okuma ve 90 MB yazma kapasitesine sahip microSD kartlar tanesi 499 Dolar’dan satılıyor. Eğer çok fazla 4K video çekmiyorsanız bu kartları şu anda satın almak çok mantıklı değil. Zaten birçok cihaz en fazla 256 GB’a kadar microSD destekliyor. Cihazınız destekliyorsa bile, Samsung’un 512 GB’lık kartını 100 Dolar’a ya da yine SanDisk’in 400 GB’lık kartını 57 Dolar’a satın almak daha avantajlı.

Evinizde şu anda üzerinde mikrofon ya da kamera olan kaç cihaz var? İki? Üç? Daha fazla? Peki bu cihazların sizi dinleyip izlemediğinden emin misiniz? İnternete bağlı herhangi bir cihazın özellikleri, hacker’lar ya da şirketler tarafından (ikincisi daha muhtemel) kullanılıyor olabilir. Kimimiz bunu önlemek için cihazlarımızın yüzümüze bakan kameralarını bantla kapatıyoruz. Bazı şirketler, kullanıcıların bu endişelerine kulak vererek, ürettikleri cihazlara tek hamlede cihazın kamerasına ve mikrofonuna giden gücü kesebilen butonlar eklemeye başladı. Google’ın Nest Hub Max ürününde görülebilen buton, cihazın sizi daima dinlemesini istemediğiniz zamanlarda mikrofon ve kamera gibi özellikleri kapatmaya yarıyor.

Şirket böylece kullanıcıların sürekli dinlendiği hissinden bir nebze olsun kurtulmasını sağlayarak müşterilerine güven vermeyi amaçlıyor. Ama cihazın özelliğini kapatan bu butonlar da kullanışlılığı azaltıyor. Telefon ya da bilgisayar gibi genellikle dokunarak kullandığımız cihazlarda böyle bir tuş olması ve dilediğimiz zaman mikrofon ya da kamerayı açıp kapatabiliyor olmamız mantıklı. Ama zaten sesli komutlara yanıt vermesi için, sürekli olarak sizi dinleyecek şekilde tasarlanmış bir cihazın üzerindeki butonla çalışması sesli asistanın mantığına aykırı. Bu özelliğin ne kadar popüler olacağını ve diğer cihazlarda ne kadar yaygın şekilde kullanılacağını şimdiden kestirmek zor ama büyük şirketler, mahremiyetine düşkün kullanıcılarını korkutmamak için bu gibi yöntemleri daha fazla deneyecek gibi duruyor.

Belki de tüm zamanların en büyük mucidi olan Leonardo da Vinci, bugünün en gelişmiş teknolojilerini yüzyıllar öncesinden hayal etmişti. Ünlü Rönesans bilimcisinin çizimleri ve yazıları incelendiğinde da Vinci’nin ne kadar ileri görüşlü biri olduğu anlaşılabiliyor. Aşağıda, da Vinci’nin 500 yıl önce hayal ettiği alet ve araçların bazılarını görebilirsiniz:

• Tank: Da Vinci kaplumbağa kabuğundan ilhamla, üzerinde küçük toplar bulunan bir savaş aracı hayal etmişti.
• Makineli tüfek: Da Vinci’nin çizdiği üç sıra halinde dizilmiş 33 adet toptan oluşan sistemde üç sıradan biri soğurken diğeri doldurulacak ve üçüncüsü de ateşlenecekti. Böylece toplar aralıksız şekilde ateş edebilecekti.
• Denizaltı: Ünlü mucidin çok tehlikeli olduğunu düşündüğü için herkesten gizlediği denizin altından giden gemi planı, o dönemde kullanılan tüm gemileri habersizce batırmak için kullanılabilirdi.
• Helikopter: Da Vinci’nin insan gücüyle çalışan hava aracı tasarımı, 2013 yılında ilk kez Kanadalı mühendisler tarafından hayata geçirildi.
• Buzdolabı: Da Vinci’nin hayal ettiği şekilde çalışmasa da bugün hepimizin evinde yiyecekleri soğuk tutacak bir kutu bulunuyor.
• Paraşüt: Da Vinci’nin yazıları arasında “Bir insan 12 kol genişliğinde ve 12 kol yüksekliğinde bir kumaşa bağlıysa, istediği yükseklikten atlayıp zarar görmeden inebilir.” ifadesi bulunuyordu.
• Evrim: Da Vinci insanların diğer primatlarla neredeyse aynı türden olduğunu söyleyerek insan tanımına maymunlar ve buna benzer canlıların da girdiğini söylemişti.
• Güneş enerjisi: Da Vinci aynalar kullanarak güneş ışığını tek bir noktaya odaklamayı ve bu şekilde suyu ısıtmayı başarmıştı.
• Hesap makinesi: Da Vinci’nin çizimleri arasında hesaplama yapabilen bir aracın projesi görülebiliyor. Ama mucit bu cihazı hayata geçiremedi.
• Teleskop: Da Vinci’nin notları arasında “Ay’ı daha büyük görmeni sağlayacak gözlükler yap” ifadesi bulunuyordu. İlk teleskop bundan 100 yıl sonra yapıldı.
• Robot: Bir şövalye zırhının içine dişlilerden oluşan bir sistem yerleştiren Da Vinci, bir kolun çekilmesiyle zırhın kendi kendine etrafa bakmasını ve kolunu kaldırabilmesini sağlamıştı.

Ünlü moda evi Louis Vuitton’un yeni tanıttığı çanta kreasyonunda gömme esnek ekranlar dikkat çekiyor. Marka Engadget’a yaptığı açıklamada AMOLED ekranların 1920×1440 çözünürlüğe sahip olduğunu belirtti. Markanın New York’ta gerçekleştirdiği Cruise 2020 defilesinde görücüye çıkan çantaların birinde tek diğerinde iki adet esnek ekran bulunuyor. Louis Vuitton çantaların satışa çıkıp çıkmayacağı henüz belli değil.

Washington State Üniversitesi’ndeki bilimciler tarafından geliştirilen elektronik dil, farklı seviyelerde kapsaisin (acı biberin acı olmasını sağlayan madde) içeren Paneer peyniri (güney Asya kökenli bir peynir çeşidi) örneklerinde test edildi. Aynı örnekleri tadan gönüllü insanlarla karşılaştırıldığında elektronik dilin, insan dilinin artık tat alamaz hale gelmesinden çok sonrasında bile doğru baharat seviyesini bildiği görüldü. Elektronik dilin insanlardan daha nesnel ölçüler vermekle kalmadığı, hem hafif hem de ağır baharatlı yiyeceklerdeki nüansları ölçmede de daha iyi olduğu belirtildi.

Güney Kore’de ordu için silah sistemleri tedariği üzerinde çalışan Savunma Programı DAPA, ülkenin silahlı kuvvetlerine destek olacak ‘biomimetrics’ adı verilen projeyi geliştirmeye başladıklarını duyurdu. Hayvanlardan ilhamla üretilecek ‘biobot’ adı verilen robot projesinin 2024 yılına kadar bitirilmesi öngörülüyor. Kuş benzeri robotlar ve yüzen robotlar mevzi gözetleme görevini üstlenecek, minyatür mekanik aletler düşmanın hareketleriyle ilgili bilgi toplayacak ve yılanımsı robotlar da yasak bölgelere sızabilecek.

Çin’in geliştirdiği silahlar ise çok daha net bir şekilde saldırmayı hedefliyor. Pekin Sivil-Askeri Entegrasyon Fuarı’nda tanıtılan Yanjing Auto’ya ait askeri kamyonet 12 adet namludan dron fırlatabiliyor. Dört adet namludan SULA30 tipi gözlem dronları fırlatılıyor. Bunlar bir saatten uzun bir süre havada kalıp çevre hakkında bilgi toplayabiliyor. Diğer sekiz namludan ise SULA89 tipi saldırı dronları fırlatılıyor. Bu dronlar 1,8 kg patlayıcı taşıyabiliyor ve saatte 175 km hızla hedeflere çarparak patlamaya sebep oluyor. Patlayıcı taşıyan dronların hedeflerinin nasıl belirlendiğine dair ise açıklama yapılmadı. Dronların sayısı dikkate alındığında, merkezdeki insanların her bir dron için karar veriyor olması daha düşük bir ihtimal gibi görünüyor. Bu da yapay zekanın hangi insanları öldüreceğine karar vermesi anlamına gelebilir.

Japon demiryolları şirketi JR East, yeni hızlı treni Alfa-X’i tanıttı. Saatte 400 km’ye kadar çıkabilen tren, bu özelliğiyle dünyanın en hızlı ticari treni olacak. JR East yeni treni Alfa-X’i Cuma günü (17 Mayıs), yolcusuz halde test etmeye başladı. Bloomberg’in haberine göre 10 vagonlu tren önümüzdeki üç yıl boyunca Aomori ve Sendai şehirleri arasındaki demiryolu hattına geceleri test sürüşü yapacak. Trenin 2030 yılında resmen kullanılır hale getirilmesi öngörülüyor. Alfa-X’in rüzgar direncini kesmeye yarayan 22 metre burnu bulunuyor ve Bloomberg’in dediğine göre ‘’çatısında hava frenleri olacak ve yavaşlamasını kolaylaştırmak için geleneksel frenlerinin yanı sıra manyetik plakalar da kullanacak.’’ Ayrıca trenin olası bir deprem anında sallantıyı engelleyecek amortisörlere sahip olacağı da verilen bilgiler arasında.

ABD menşeli havacılık şirketi Hermeus, geçtiğimiz hafta başında yaptığı açıklamada, Mach 5 hızına kadar çıkacak bir uçak üretmeyi planladığını belirtti. Böyle bir uçakla New York ve Paris arası yolculuk, yedi saatten 90 dakikaya düşebilir. Hermeus yetkilileri proje için gerekli finansal desteğin bir kısmını Khosla Ventures’un sağladığını söyledi ama miktarla ilgili bir bilgi verilmedi. Bu destek Hermeus’un süpersonik uçağın inşasına başlamak için ihtiyaç duyduğu başlangıç teknolojilerine erişmesini sağlayacak.

Hızlı ve erişilebilir hava ulaşımı sadece dünyanın öbür ucuna gitmek için kullanılmayacak. Alman uçan araba girişimi Lilium, şehirler arası hizmet vermesi planlanan, dikey kalkış ve iniş (VTOL) yeteneğine sahip beş kişilik aracını başarıyla denedi. Uçuşun tam olarak beklendiği gibi gerçekleştiğini söyleyen yetkililer, 2025’ten itibaren Avrupa şehirleri arasında uçuş yapmak için özel Lilium uçan taksilerini kiralayabileceğimizi söylüyor. Saatte 300 km hıza ulaşabilen aracın bir uçuşunun 350 Dolar civarında olacağı belirtiliyor. Yani aracı 5 kişi paylaşırsa kişi başına 70 Dolar’a şehirler arası yolculuk yapılabilecek.

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.