Haftanın Özeti: 205

Genel Gündem

Borsa İstanbul‘da yüzde 7 payı bulunan ABD menşeli borsa işletmecisi Nasdaq bu hisselerini sattı. Böylece Türkiye Varlık Fonu‘nun Borsa İstanbul’daki payı yüzde 80,6’ya çıktı. 2013’te borsaya yüzde 5’le ortak olan Nasdaq daha sonra bu oranı yükseltmişti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bu aya ait Ekonomik Güven Endeksi‘ni açıkladı. Bir önceki aya göre yüzde 15,4 oranında azalarak 83,9’dan 71’e gerileyen endeksteki bu düşüşün sebebi ise tüketici, imalat sanayi, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerindeki düşüşler olarak gösterildi. 71 olan değer aynı zamanda Mart 2009’dan bu yana açıklanan en düşük seviye olarak kayıtlara geçti.

İş dünyasında konkordato furyası devam ediyor. 50 mağaza ve 400 çalışanla hizmet veren ayakkabı markası Beta, yarım asra yakın süredir faaliyet gösteren ve alanının en büyüklerinden olan Eminiş Ambalaj, ünlü kebap zinciri Kaşıbeyaz ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü‘nün İtalyan ortağı Astaldi konkordato ilan eden son firmalar. Konuyla ilgili ilginç bir de soru atıldı ortaya: Şahıslar da konkordato isteyebilir mi? Yeminli Mali Müşavir Yılmaz Sezer’in bu yöndeki açıklamasıyla gündeme gelen mesele tartışmalara sebep oldu. Borçlu olmanın konkordato talep etmek için yeterli olduğunu savunan Sezer’in çıkış noktası; kanunda mağaza borcu, banka borcu, kredi kartı borcu gibi bir ayrıma gidilmemiş olması. Bu ihtimali çok tehlikeli bulan uzmanlar da var.

Borç demişken, Gelir İdaresi Başkanlığı, 31 bin 56 kişi ve kuruluşun 1 milyon TL’nin üzerinde vergi borcu olduğunu açıkladı. Listenin ilk 100 sırasında yer alanların toplam vergi borcu ve cezası 30 milyar TL’nin üzerinde.

Geçtiğimiz pazar günü Rusya Savunma Bakanlığı‘ndan yapılan açıklamada, Suriye hükümet güçleri tarafından bir Rus uçağının düşürmesi olayının sebebi olarak İsrail gösterildi. Suriye hükümet güçleri Rus II-20 keşif uçağını bir İsrail jeti zannederek düşürmüş ve 15 mürettebat hayatını kaybetmişti. Rus ordusundan bir tümgeneral, II-20 düşmeden kısa bir süre önce İsrail jetinin onu kendisine kalkan olarak kullandığını, bu durumun ya amatörlük ya da cezai ihmal anlamına geldiğini söyledi.

İsviçre‘de yerel çiftçileri desteklemek ve sürdürülebilir bir tarım politikasını uygulamaya koymak için sunulan tekliflerle ilgili ülke çapında oylama yapıldı. Oylama sonucunda her ikisi de reddedildi. ‘Adil gıda’ adı verilen ilk teklifte devletin daha sürdürülebilir ve hayvan dostu ürünlere destek vermesi ve vatandaşın ne aldığını bilmesi için ürünlerin üzerinde daha detaylı bir etiket bulunması önerilmişti. İkincisi ise ‘gıda bağımsızlığı’ olarak adlandırılıyordu ve yerel aile çiftliklerine devletin daha fazla destek vermesini, gıda ithalatına daha fazla vergi getirilmesini ve İsviçre standartlarını karşılamayan yabancı ürünlerin yasaklanmasını içeriyordu. Her ikisinin de kabul edilmesi bekleniyordu ancak kampanyanın son günlerinde, devlet yetkililerinin bu yaptırımların uygulanamayacağını söylemesi, gıda üreticilerinin de fiyatların artacağı konusundaki uyarıları oyların kaymasına sebep oldu.

Avrupa’nın en çok ziyaret alan şehirlerinden Venedik‘in turistlerle mücadelesi sürüyor. #EnjoyRespectVenezia (Venedik’ten keyif al ve ona saygı duy) kampanyasının bir parçası olarak, belediyenin belirlediği alanlar dışında oturanlara 500 Avro (yaklaşık 3 bin 700 TL) ceza verilmesini öngören bir yasa çıkarılması gündemde. Oturmak derken, yerleşmek anlamında değil tabii. Venedik’in ziyaretçileri daha önce başka kısıtlamalara da maruz kalmıştı. Şehirde sağdan yürümek mecburi ve köprülerde bekleme yapmak ya da bisikletle gezmek yasak. Mayoyla gezmek, güvercinlere yem atmak ve tekerlekli bavul kullanmak da yasaklı eylemler arasında. Tahmin edilebilecek diğer yasaklardan bazıları da yerlere çöp atmak, duvarlara yazı yazmak ve anıtlara kilit bağlamak. Yetkililer turist artışının konaklamayı, bölge halkının yaşam koşullarını ve turistlerin şehirde yaşadığı deneyimi olumsuz etkilemesinden endişe ediyor.

2011’de yaşanan 9 büyüklüğündeki deprem sonucunda oluşan tsunami, Japonya’nın Fukuşima bölgesindeki nükleer santralde sızıntıya sebep olmuştu. Kaza sonucu bölge boşaltılmış ve yüz binlerce kişi evlerinden uzaklaştırılmıştı. Fukuşima bu kez bambaşka bir akımla gündemde: Afet turizmi. Eski sakinlerinden bir kısmının dönüş yaptığı bölgeyi sadece 2017’de yaklaşık yüz bin turistin ziyaret ettiği belirtiliyor. Bu durum, Fukuşima’da hayatın normale döndüğü mesajını vermek isteyen yerel yönetimlerin de işine geliyor.

ABD’li komedyen, oyuncu ve yapımcı Bill Cosby yargılandığı cinsel taciz davası kapsamında geçtiğimiz Nisan ayında suçlu bulunmuştu. 2004 yılında, kendi evinde arkadaşına cinsel saldırıda bulunmakla suçlanan 81 yaşındaki Cosby, 3 yıldan 10 yıla kadar hapse mahkum edildi. 50’den fazla kadın benzer gerekçeyle Cosby aleyhinde şikayette bulunmuş ama zaman aşımı sebebiyle pek çoğu dava konusu olmamıştı.

ABD’nin New Mexico eyaletinde bulunan Sunspot Gözlemevi, 6 Eylül’de FBI tarafından basılmış ve gerekçe gösterilmeksizin kapatılmıştı. Resmi bir açıklama yapılmaması komplo teorilerini beraberinde getirmiş ve meselenin uzaylılarla ilgili olduğu ‘bilgisi’ yayılmıştı. “Keşke işin içinde uzaylılar olsaydı” dedirten gerçek bu hafta ortaya çıktı. Gözlemevine ait kablosuz internet bağlantısı aracılığıyla çocuk pornosu indirildiği ve yayıldığı, baskının da bu nedenle yapıldığı duyuruldu. Gözlemevi çalışanlarından gözaltına alınan kimse yok. Soruşturma devam ediyor.

Birleşmiş Milletler‘in (BM) New York’ta yapılan 73. Genel Kurulu malum soruyu yeniden gündeme getirdi: BM’nin parası nereden geliyor, nereye gidiyor? 2016’da organizasyonun toplam harcaması yaklaşık 50 milyar Dolar‘dı. Bu miktarın beşte biri ABD tarafından karşılandı, onu İngiltere, Japonya ve Almanya takip etti. Bütçenin yine yaklaşık beşte biri barış kuvvetlerine ayrılırken BM’in yönetim bütçesi de 5,7 milyar Dolar olarak açıklandı. Daha fazlasını merak edenler için şurada birkaç tablomuz var.

TÜİK tarafından yapılan Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması‘nın sonuçlarına göre Türkiye’de ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 2017 yılında 21 bin 577 TL olarak saptandı. Bunun en yüksek olduğu bölge, 30 bin 895 TL ile TR10 (İstanbul) Bölgesi oldu. Ortalamanın en düşük olduğu bölge ise 9 bin 872 TL ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt). Yoksulluk sınırına göre, gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölge yüzde 13,2 ile TR61 (Antalya, Isparta, Burdur), en düşük olduğu bölge ise yüzde 5,3 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis).

Yine TÜİK’le devam edelim. Hayat Tabloları 2015-2017 Araştırması‘na göre doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye geneli için toplamda 78, erkeklerde 75,3 ve kadınlarda ise 80,8 yıl. Araştırmadan birkaç not:

  • 30 yaşındaki bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 49,6 yıl (erkekler için 47,1 yıl, kadınlar için 52,1 yıl).
  • 65 yaşındaki bir kişinin kalan yaşam süresi ise ortalama 17,7 yıl (erkekler için 16 yıl, kadınlar için 19,2 yıl).
  • Doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il 80,7 yıl ile Tunceli.
  • Beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 76,1 yıl ile Kilis.

Türkiye Uyku Tıbbı Derneği (TUTD) tarafından uyku ve uyku bozuklukları konusunda yeni araştırmalarla tanı ve tedavi yöntemlerinin değerlendirildiği 19. Ulusal Uyku Tıbbı Kongresi‘nin açılışında konuşan dernek başkanı Fuat Özgen nüfusumuzun yarısının uyku rahatsızlığından muzdarip olduğunu belirtti. Yeteri kadar uyunmadığı ve genetik olarak kodlanmış uykunun alınamadığı durumlarda, bir süre sonra bütün sistemlerde problem çıktığını vurgulayan Özgen’e göre uyku, yoksunluğu karşısında en dayanıksız olduğumuz ihtiyaçların başında geliyor. Dünya Halleri olarak bizim de uykuya dair epey içerik paylaşmışlığımız var.

Türkiye ve Almanya’nın düzenlemek için aday olduğu 2024 Avrupa Futbol Şampiyonası‘nın (Euro 2024) ev sahibi, UEFA genel merkezinde yapılan oylamayla belirlendi. Almanya 4’e karşı 12 oyla organizasyonu düzenlemeye hak kazandı.

Yunanistan’ın birçok bölgesini etkileyen bir tropikal kasırganın Ege kıyılarımızı da etkileme ihtimali gündemin en önemli maddelerinden biri haline geldi. Önce kasırgaya ne isim verileceği tartışıldı, Kırbaç‘ta karar kılındıktan sonra tam olarak nereleri etkileyeceği tartışılmaya başlandı. Meteoroloji Genel Müdürü Volkan Mutlu Coşkun’dan gelen son açıklama, beklenen rüzgar şiddetinin ve yağış miktarının azaldığı yönünde.

Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor.Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.

Özet Başlıkları

  1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
  2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
  3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
  4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
  5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.

Yorum Ekle

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz: