Haftanın Özeti: 190

Genel Gündem

Kore Savaşı‘ndan bu yana fiili olarak savaşta görünen ABD ve Kuzey Kore ilk kez başkanlar düzeyinde bir araya geldi. 12 Haziran’da Singapur‘da yapılan tarihi zirvede ABD Başkanı Donald Trump ve Kuzey Kore Lideri Kim Jong-un‘un görüşmesi 38 dakika sürdü. Sık sık polemikleri ve nükleer tehditleriyle gündeme gelen ikili, görüşmelerin sürmesi dileğiyle kameralar önünde anlaşma imzaladı. Anlaşma metninde ne olduğu bilinmese de Trump “Müthiş bir ilişkimiz olacak, bundan hiç şüphem yok” diyerek ‘atışmalı’ günlerin geride kaldığının sinyallerini verdi. Kim Jong-un’un kişisel tuvaletini de zirveye getirdiği, Trump’ın Kim’e ‘canavar’ lakaplı arabasını gösterdiği gibi renkli haberler de eksik olmadı tabii.

Kore’de barış rüzgarları eserken ABD ve Çin arasında ilginç bir kriz yaşandı. Çin’in güneyindeki Guangzhou’daki ABD Konsolosluğu çalışanlarında nedeni bilinmeyen beyin hasarları oluştuğu ortaya çıktı. Çin hükümeti konuyla ilgili soruşturmadan ‘bir şey çıkmadığını’ söylerken ABD sonik saldırı ihtimali üzerinde duruyor. Benzer bir olay geçtiğimiz yıl Küba‘da yaşanmış ve o zaman da iddialar Küba hükümeti tarafından reddedilmişti.

Makedonya ile Yunanistan arasındaki ülke ismi krizi çözüme ulaştı gibi görünüyor. 27 yıldır devam eden krizin sebebi, Yunanistan’ın kuzeyinde de Makedonya isimli bir bölge bulunması ve ileride yaşanabilecek toprak talebi tehlikesi. Yunanistan’ın veto etmesi nedeniyle uluslararası organizasyonlarda ülkenin ismi “Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti” olarak geçiyordu. İki ülke arasında imzalanan yeni anlaşmayla artık Kuzey Makedonya ibaresi kullanılacak. İki tarafta da bu anlaşmayı hoş karşılamayan kesimler var. Hatta Yunanistan’daki aşırı sağcı Altın Şafak Partisi anlaşmayı vatana ihanetle bir tutarak orduyu göreve çağırdı. Diğer tarafta durum daha karışık görünüyor zira Makedonya Cumhurbaşkanı yeni ismi onaylamayacağını açıkladı.

Gelecekte uçan otomobillere binebilir, Mars’ta yaşamaya başlayabilir veya bazı soyu tükenmiş canlıları görme imkanına erişebiliriz. Bunların hepsi kulağa hoş geliyor olsa da, muhtemelen değişmeyecek olan bir şey var: Ölüm. ABD’de kremasyonu tercih eden insanların oranı diğer tüm seçenekleri geçmiş durumda. Bazı şirketler gömülmek istemeyen insanlar için çok daha farklı cenaze törenleri ve fütüristik mezarlıklar tasarlıyor. Örneğin Eternal Reefs adlı şirket, kalıntılarını betonla birleştirerek küçük bir mercan topu oluşturuyor. Daha sonra bunu denize bırakarak, yalnızca belli habitatlarda yaşayabilen deniz canlılarına ev olmasını sağlıyor. Bunun gibi pek çok alternatif var.

Yapay zekanın etki etmediği ya da gelecekte etki etmeyeceği bir endüstri bulmak her geçen gün daha da zorlaşıyor. Sadece pazarlama sektöründe, yapay zekanın bu yıl içinde sektöre ciddi bir etkisinin olacağına inanan yöneticilerin oranı yüzde 77. Serbest çalışma (freelance) ekonomisine etkileri de yadsınamaz boyutta tabii. Dünya genelinde, ciddi yapay zeka projelerinde görev alabilecek kişi sayısının 10 binden az olduğu tahmin ediliyor. Bu yüzden, bu alanda gerekli yeteneklere sahip olduğunu düşünen serbest çalışanlar oldukça popüler hale gelecek. Önerilen rakamlar da uçuk denebilecek seviyede. Yapay zeka alanında çalışan, doktorasını yapmış ve sektörde birkaç yıl deneyimi olan profesyonellere yıllık 300 bin ila 500 bin Dolar arasında maaş öneriliyor.

McDonald’s önümüzdeki 8 ila 9 çeyrek boyunca her çeyrekte bin adet restorana self-servis kiosku yerleştirmeye karar verdi. Şirketin CEO’su Steve Easterbrook “Daha fazla vakit geçiren insanların daha fazla tercihte bulunduğunu gördük. Ortalama hesaplarda küçük bir artış söz konusu” diyor.

Güneş enerjisi şu anda dünyadaki elektrik talebinin yüzde 2’sini karşılıyor. 2030’da yüzde 13’ünü karşılaması bekleniyor. Yeni tesislerden elde edilen güneş enerjisi, artık dünya çapında yeni kömür, gaz ve nükleer santrallerden sağlanandan daha ucuz. Bu yüzden Hindistan ve Çin kömürle çalışacak yeni santral planlamayı durdurdu. Kendi elektriğini üretenlerin önünde önemli bir sorun var: Depolamanın pahalı olması. Ama bataryaların fiyatları da düşüyor ki bu da güneş enerjisine yönelimde önemli bir artış yaşanmasına neden oluyor. Yani yukarıdaki yüzde 13 tahmini 2030’dan çok önce gerçeğe dönüşebilir. Antarktika’nın 25 yılda 3 trilyon ton eridiği bilgisini de eklersek yenilenebilir enerjinin ve iklim değişikliğinin önemini daha iyi kavrayabiliriz belki.

Geçtiğimiz haftanın en önemli olaylarından biri şüphesiz ki 2018 FIFA Dünya Kupası‘nın başlamasıydı. Rusya’da düzenlenen turnuva, video hakem uygulamasının (VAR) kullanıldığı ilk Dünya Kupası olarak da tarihe geçti. İlk maçların sosyal medya yansımaları video hakem uygulamasının da ‘sitem dolu’ sözlerden nasibini alacağını gösteriyor. Kupa için PTT tarafından özel pul serisi basıldığını da hatırlatalım.

Dünya Kupası hazırlıkları için 11 milyar Dolar harcayan ev sahibi Rusya, maçların oynanacağı 12 stadyumla da kendini göstermeyi amaçlıyor. Rusya’nın uzay ajansı Roscosmos, bu stadyumları uzaydan görüntüledi.

Albert Einstein‘ın 1920’li yıllarda Asya’ya yaptığı ziyaret sırasında tuttuğu günlüklerin yayımlanması, teorik fizikçinin özellikle de Çinliler olmak üzere gezisi sırasında karşılaştığı insanlara karşı ırkçı tavırlar sergilediğini gün yüzüne çıkardı. Günlüklerden bir bölüm: “Çinliler gayretli, pis, kalın kafalı… Yemek yerken oturmuyor, tuvaletlerini yapan Avrupalılar gibi çömeliyorlar. Çocuklar bile ruhsuz ve kalın kafalı görünüyor.”

Dillerin nereden gelip nereye gittiğini gösteren, el altında tutulası bir görsel çalışma bu. Şöyle bırakalım:

Arşivimizde bulunması açısından ekleyelim: Bu haftayı muhtemelen “patileri ve kuyruğu kesilerek ormana bırakılan yavru köpekle” hatırlayacağız. Yine muhtemelen unutmaya, fotoğrafı görmemeye çalışacağız ama aklımızdan çıkmayacak. O fotoğraf, sokak köpeklerinin bakışlarında ekseriyetle hayal kırıklığı bulunduğunu da bir kez daha göstermiş oldu.

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.