Haftanın Özeti: 170

Bilim, Yazılım, Donanım

Amazon Go uygulaması ve Amazon hesabı olan herhangi birinin kasa kuyruğu bekleme zahmeti çekmeden alışveriş yapmasını sağlayacak ilk mağaza Seattle’da açıldı. Daha önce benzeri bir hizmet Amazon çalışanlarına özel sunuluyordu. Müşteriler kendilerine özel QR kodları okutarak markete giriş yaptıktan sonra raflardaki ağırlık sensörüyle çalışan tepe kameraları müşterinin hangi ürünleri alıp bıraktığını takip edecek. Amazon Go sistemi sayesinde, raflardan alınan ürünlerin ücreti otomatik olarak kişinin hesabından çekilecek ve fatura uygulamaya gönderilecek. 2016’da duyurulan Smart Bag da mağazada kuyruk çilesine son verme iddiasındaydı.

2017, geleneksel işletmeler açısından kayda geçen en kötü yıl oldu. Fung Global Retail & Technology‘nin verilerine göre Aralık ayı itibarıyla ABD genelinde 6 bin 985 mağaza kapandı. Değişen tüketici alışkanlıklarının ve ihtiyaçlarının da payı büyük elbette. Business of Fashion, şu 5 teknolojinin perakendeciliği dönüştüreceğini düşünüyor.

• Yapay zeka.
• Artırılmış gerçeklik.
• Blok zinciri.
• Temassız alışveriş.
• Yüz tanıma teknolojisi.

Integral Memory, 512 GB’lık yeni hafıza kartıyla rekorun yeni sahibi oldu. Önceki rekor ise 400 GB’lık modeliyle Sandisk’e aitti. Yapılan basın açıklamasında bazı kullanıcıların veri depolama için bulut tabanlı teknolojileri tercih ettiği ancak bulut sistemlerinin hafıza kartlarıyla yarışmasının henüz mümkün olmadığı belirtildi. Ürünün fiyatı hakkında bilgi verilmedi ancak ne atsanız bana mısın demeyeceği gerçeği fiyatı ikinci plana atmaya neden olabilir.

30 Under 30 serisiyle Avrupa’da bu yılın dikkatle takip edilmesi gereken genç isimlerini belirleyen Forbes, sanattan ekonomiye, teknolojiden medyaya farklı alanlarda başarıyı yakalamış yüzlerce ilham verici hikaye sunuyor.

Yol tutması, araba tutması, otobüs tutması gibi farklı şekillerde tanımlanan ve farklı yöntemlerle tedavi edilmeye çalışılan illete bir çözüm önerisi de Fransa’dan geldi. Herhangi bir artırılmış veya sanal gerçeklik gözlüğüne yerleştirilebilen Boarding VAR, gözlüğü takan kişinin görüş alanında bir yatay düzlem oluşturuyor. Patenti alınan teknoloji, gözlerinize ve iç kulağınıza eylemsiz referans sağladığı için yol tutmasında tecrübe edilen duyusal karmaşa önleniyor. 

2014’te gündeme gelen ama hak ettiği şaşkınlık derecesine ulaşamayan bir teknoloji, görsel mikrofon sistemi.  Ortamdaki cisimlerin titreşiminden faydalanarak arka plandaki sesleri algılayan sistem, çevrenizdeki her nesnenin görsel mikrofona dönüşmesi fikrine dayanıyor. MIT çıkışlı bu sistemin işleyişi şu şekilde:

Google, ‘kolay yapay zeka’ yaklaşımını Cloud AutoML adını verdiği araç sayesinde bir adım öne taşımaya hazırlanıyor. Cloud AutoML, tek bir kod satırı dahi yazmaya gerek kalmadan kendi makine öğrenimi algoritmalarınızı oluşturmanızı sağlayacak yeni bir araç. Kullanıcıların kendi makine öğrenimi modellerini eğitmeleri için basit bir grafiksel kullanıcı arayüzü sunan hizmet şu anda görüntü tanıma teknolojisiyle sınırlı.

En başa dönüp “şu yapay zekalar filan ne acayip ya, dünya nereye gidiyor?“ diye uzaklara baktıracak bir ‘uğraştan’ haberdar olduk birkaç gün önce. Bir Reddit kullanıcısından filizlenen uygulama, Motherboard‘un araştırmacı gazeteciliğiyle gün yüzüne çıktı. Makine öğrenimi marifetiyle porno filmlere başka yüzler eklemeye yarayan uygulama, birçok şeyi değiştirecek gibi görünüyor.

Yeni bir NPR/Marist anketi, farklı endüstrilerde çalışan insanların, ‘işlerini robotlara kaptırma’ konusunda iyimser olduklarını ortaya koydu. [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]ABD’li işçilerin yüzde 94’ü, işlerini kaybetmelerinin ihtimal dahilinde olmadığını düşünüyor.[/inlinetweet] Otomasyonun kolayca yapabileceği işlerde çalışanlar bile bundan endişe duymuyor. Örneğin, bir depo çalışanı ilgili soruya “Zor, bir robotun bunu yapabileceğini sanmıyorum, işimi çok fazla seviyorum” cevabını veriyor. Belki de robotlar forkliftten ziyade insan yönetimi, asayiş filan düşünüyordur. O yönden de bakmak lazım.

The Next Web yazarlarından Tristan Greene, insansı robot kavramından bir hayli rahatsız. İnsan gibi davranan robotlar üretmeye çalışmanın zaman kaybından başka bir şey olmadığını düşünen Greene, oldukça net: “Sophia’nın kendi ‘fikirleri’ olduğunu düşünmek, iPod’da çalan bütün şarkıların Apple tarafından üretildiğini düşünmek gibi bir şey.”

Pentagon’dan sızan bir belge, Rusya’nın 50 yıldan fazla süredir nükleer silahlı denizaltında yeni kıtalar arası, otonom bir torpido geliştirdiğini gösteriyor. Şimdiye kadarki tüm bombalardan daha güçlü olan, Kanyon adlı bu kıyamet silahı, kullanılması durumunda milyonlarca insanın ölümüne ve ekolojik dengenin bozulmasına yol açabilir. Kanyon, 100 megatonluk bir termonükleer silah olarak dehşet verici duruyor. Karşılaştıracak olursak, Hiroşima’ya atılan atom bombası 16 kiloton TNT’ye eşdeğerdi, bu ise 100 milyon ton TNT’ye eşdeğer.

Uber‘in CEO’su Dara Khosrowshahi, Münih’teki DLD teknoloji konferansında “Dallas ve Teksas civarında insanlar uçuyor olacak. Sanırım bu, önümüzdeki 10 yıl içinde gerçekleşecek” dedi. Khosrowshahi göreve geldikten sonra Uber, geçen sene robotik uçuş sistemleri (uberAir) için NASA ile iş birliğine gitmişti. CEO’nun, şirketi ıslık çalarak protesto eden yerel taksi şoförlerine cevabı ise net: “Her ne pahasına olursa olsun büyümeye devam edeceğiz.”

Apple, sağlık kayıtlarımıza erişim yöntemimizi de değiştirmek istiyor. iPhone’lardaki sağlık uygulamasına eklenen yeni bir özellikle, sağlık kayıtlarına tek bir dokunuşla ulaşmak mümkün oluyor. Yeni özellik, önümüzdeki aylarda gelecek iOS 11.3 güncellemesiyle sunulacak.

14 yaşındaki Emma Yang, kendisi küçük yaşlardayken Alzheimer olan büyükannesinden ilham alarak bir uygulama geliştirdi. Uygulamada hastanın o günkü randevularını listeleyen bir hatırlatma ekranı ve aile üyelerinin fotoğrafları ile isimlerini gösteren ‘kişiler’ listesi var. Eğer hasta tek bir kişiyi sürekli aramaya çalışırsa, uygulama “Arama yapmak istediğinize emin misiniz? Son aramayı gerçekleştireli beş dakikadan az oldu” gibi hızlı bir hatırlatıcı gösteriyor.

Çin‘in insanlar üzerindeki gen düzenleme çalışmaları devam ediyor. Yeni bir rapora göre, hastalıkları iyileştirmeye yardımcı olmak için en az 86 kişinin genleri düzenlendi. Çin’in 2016’dan beri insanlarda CRISPR gen düzenlemesi ile deneyler yaptığı biliniyor. ABD’nin aksine Çin, hastanenin etik kurulunun insanlar üzerindeki araştırmaları onaylamasına izin veriyor.

Yine Çin ve yine dostuna güven, düşmanına korku veren bilimsel çalışmalarından biri. Koyun Dolly‘den sonra köpekten midilliye kadar birçok hayvan klonlanmıştı. Fakat bu konuda primatlardan başarı elde etmek son derece zordu. Bir ilke imza atan Çinli araştırmacılar, makak maymunu fetüsünü iki kez klonlayarak Hua Hua ve Zhong Zhong adı verilen kardeş maymunları üretti. Maymun ve insan türleri arasındaki genetik benzerlikler göz önünde bulundurulduğunda, Çinli bilimcilerin başarısı insan klonlamayı teorik olarak daha gerçekçi hale getiriyor.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Yeni bir araştırma, derin uzay görevleri esnasında insan dışkısını yiyeceğe dönüştürme konusunda mikroplardan yardım alınabileceğini ortaya koydu.[/inlinetweet] Pensilvanya Eyalet Üniversitesi Yerbilimleri Bölümü Profesörü Christopher House “Mikropların yardımıyla astronot dışkısını, güvenlik endişelerine bağlı olarak direkt veya direkt olmayan şekilde, yenilebilir bir biyokütle haline getirme konseptini test ettik. Tuhaf ama ortaya çıkan şeyin tadı Marmite’ı andırıyor” diyerek müjdeyi verdi. (Temiz internet geçmişi testi: Bunu okurken bir an olsun zihnimden 2G1C gibi bir şey geçti mi, geçmedi mi?)

Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı‘nın enerji üretim masraflarını irdelediği raporuna göre, 2020 yılı itibarıyla yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen elektrik, fosil yakıtlarla elde edilen elektriğe oranla daha ucuz hale gelebilir. Konunun öncüsü, 2017’de çeşitli yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapan Çin olarak gösteriliyor. Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump, yenilenebilir enerji kaynaklarının benimsenmesini yavaşlatması muhtemel bir hamle yaparak ‘Önce Amerika’ düşüncesi kapsamında ithal güneş panellerinden alınan gümrük vergisini yüzde 30 oranında artırdı.

Çizgi film ve şarkılarla çocuklara alternatif bir öğrenme metodu sunmayı amaçlayan online çizgi karakter Kukuli, Türkiye’den uzaya gönderilen ilk çizgi film kahramanı oldu. Çocuklara her şeyin mümkün olduğunu göstermek için hazırlanan proje kapsamında, Bahçeşehir Koleji öğrencilerinden kurulu Integra 3646 takımının çalışmasıyla, Kukuli canlı yayında uzaya gönderildi.

Düzce Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından yürütülen “Düzce Kodluyor” projesi kapsamında Akçakoca İmam Hatip Ortaokulu 8. sınıf öğrencileri Yunus Yasir Yaman ve Ömer İkbal Kar, gölge oyunu Karagöz-Hacivat’ı kodladı. İki öğrenci, yazdıkları kodlar ve kullandıkları servo motor yardımıyla, figürlerin hareketlerini elektronik aksamla bir araya getirerek gösteriyor.

Cebeci Ortaokulu ev sahipliğinde, geçtiğimiz yıl Ankara çapında düzenlenen “Oyunumu Kodluyorum” yarışması bu yıl Türkiye genelinden ortaokul öğrencilerinin katılımına açılıyor. Milli Eğitim Bakanlığı onaylı ve son katılım tarihi 16 Mart olan yarışmada oyunlar Scratch yardımıyla geliştirilecek ve dereceye girenlere para ödülü verilecek. Geçen yıl yarışmaya 36 okuldan 150 öğrenci katılmıştı.

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.