Haftanın Özeti: 112

Genel Gündem

Kayseri Hava İndirme Tugayı’ndan (Kayseri 1. Komando Tugayı) çarşı iznine giden sivil kıyafetli askerleri taşıyan otobüsün yakınında patlatılan bomba yüklü bir araç geride 14 şehit, 55 yaralı bıraktı. Çok sayıda gözaltıya sahne olan soruşturmanın ardından saldırının ‘Çektar’ kod adlı PKK’lı teröristin gerçekleştirdiğinin belirlendiği açıklandı. Olayın ardından ortaya çıkan bir video, saldırının zaman ve mekanının önceden planlanıp takip edildiğinin delilini oluşturdu. Şehre hakim olan gergin saatlerde CHP Kocasinan İlçe Gençlik Kolları Başkanı Cemre Doğan ve Kayseri HDP binası bir grup öfkeli saldırganın hedefi oldu.

DHA, Kayseri'deki saldırıda kullanılan bomba yüklü aracın görüntülerini yayınladı. pic.twitter.com/gUdQCO13uy

— 140journos (@140journos) December 17, 2016

1993 yılında ortaya ilginç bir öneri atan İtalyan asıllı ABD’li tarih bilimci Cesare Emiliani, insanlık tarihinin aslında bugün milat olarak kabul ettiğimiz yıldan 10 bin yıl öncesine dayandığını, bu sebeple yılların bu şekilde adlandırılması gerektiğini ifade etmişti. [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Bilimciler tarihin Anadolu’da bulunan Göbeklitepe ile yeni bir boyut kazandığını belirtiyor.[/inlinetweet] Holosen dönem olarak adlandırılan ve insanların içinde bulundukları çevreye hükmetmeye başladıkları bu zaman dilimi, bundan 12 bin yıl öncesinden günümüze kadar geçen dönemi ifade ediyor. Yani günümüzde kullandığımız miladi takvimle milattan öncede kalan 10 bin yıllık bir insanlık geçmişi olduğu belirtiliyor. Bu dönemin de tarihimize dahil edilmesi için günümüzde kullandığımız takvim yılına 10 bin yıl eklenmesi öneriliyor. Böylece birkaç hafta içinde gireceğimiz yılın 2017 değil 12017 (on iki bin on yedi) olması talep ediliyor.

Dünya genelinde karbon emisyonunun iklim değişikliğine olan etkisinden ötürü miktarı düşürülmeye çalışılırken metan gazı ile başımız derde girmek üzere. Yeni yapılan bir araştırmaya göre metan gazının atmosferdeki artışı son 20 yılın en yüksek hızına ulaşmış durumda. Bununla ilgili olarak yapılan bir araştırma raporu yayınlandı. Araştırmanın ardından, atmosferdeki karbondioksit gazının sabit tutulmaya çalışılması sırasında metan gazının bunun tam tersine hızla arttığı gözlenirken bunun yüzyılın sonuna kadar sıfıra inmesi gerektiği belirtiliyor. Yalnız bugüne kadar yaratılan zararların geri döndürülebilmesi mümkün değil. En iyi ihtimalli senaryoda atmosferin sabit kalması öngörülüyor.

Bazı meslekler yok olurken geçim derdi de gittikçe artıyor, dolayısıyla evrensel temel gelir konusunu yine gündeme taşındı. Buna göre, herkesin vatandaşı olduğu ülke tarafından ömür boyu temel bir gelire sahip olması hedefleniyor. Yalnız bu sefer, kavram bir bakanlık değil Ekonomik Güvenlik Projesi tarafından gündeme getirildi. Amerikan vatandaşları için bunun nasıl olacağını araştırmak isteyen bir grup aktivist ve teknologlardan oluşan Ekonomik Güvenlik Projesi ekibi 2 yıllık araştırma için 10 milyon Dolar toplamaya çalışıyor. Facebook’un kurucu ortaklarından Chris Hughes ile girişim hızlandırma şirketi Y Combinator‘ın genel müdürü Sam Altman’ı beraber bu fona iten ise yine Altman’ın verdiği örnekle tahmin edilebiliyor: “1970’te, 30’larında olan Amerikalıların yüzde 92’si, ebeveynleri benzer yaşlardayken kazandıklarından fazlasını kazanıyordu. 2014’te ise bu rakam yüzde 51’e düştü.” Elbette, siyasi gelişmelerin bundaki etkisi de yabana atılmamalı, çünkü yine Altman’ın açıklamasına göre zamanlama bir tesadüf değil.

Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama, istihbarat birimlerinden yabancı ülkelerin ABD’ye yönelik siber müdahale ve saldırılarını kapsayan bir rapor istedi. Bu rapor, kendisi Beyaz Saray’ı terk etmeden, yani 20 Ocak’a dek, hazırlanmış olacak. Ekim ayında, ABD Hükümeti Rusya’yı Demokrat Parti’nin kampanyaları aleyhine siber ataklarda bulunmakla ‘resmen’ suçlamıştı. Hatta Başkan Obama’nın Vladimir Putin’i bizzat uyardığı da iddia edilmişi. Beyaz Saray ve İç Güvenlik Konseyi danışmanlarından yapılan açıklamalar, Başkan Obama’nın gitmeden “çiçeği burnunda başkan” Trump’ın Rusya ile ilgili olarak söylentilere gölge düşürmesi ve Putin’i övmesi sebebiyle siber atak problemi için dolaylı olarak işaret edeceğini gösteriyor. Ayrıca, Beyaz Saray’ın Sözcüsü Eric Schultz, bunun ‘büyük bir önceliğe’ sahip olduğunu söyledi.

[inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]National Geographic, 2016 boyunca yayınladığı en güzel fotoğrafları derledi.[/inlinetweet] 91 fotoğrafçı, 107 hikaye ve 2 milyonun üzerindeki fotoğraflardan seçilen 52 kare kesinlikle büyüleyici. 2016’nın çok matah bir sene olmadığı da göz önüne alınınca doğaya hayran olmamak elde değil.

Dünyanın farklı bölgelerinde yapılan anket ve araştırmalara göre en az dindar nüfusa sahip ülke Çin. Ülkenin en büyük şehri Şanhgay ise bu konuda lider. Çin’de dindar olmadığını belirtenlerin oranı yüzde 61‘e ulaşırken, Şanhgay’da bu oranın yüzde 86,9‘a kadar çıktığı görülüyor. Çin’in dışında dindar olmayışıyla bilinen ülkeler arasında Japonya ve Çekya da bulunuyor. Batı Avrupa ve İskandinavya, en az dindar bulunduran bölgeler olarak göze çarparken Berlin yüzde 60’lık inançsız nüfusuyla Avrupa’nın ateist başkenti olarak dikkat çekiyor.

[inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Meksika’da Kadın Futbol Ligi başlıyor![/inlinetweet] 23 yaşının altındaki yerel kadın yetenekleri aramayı ve böylece milli takımını da güçlendirmeyi hedefleyen Meksika, Nisan ayında yeni sezonu açıyor. Meksika profesyonel futbol takımında yer alan ilk kadın hakem olan Virginia Tovar’a, katıldığı maçta milli takım oyuncusu Cuauhtémoc Blanco tarafından “eve git ve bulaşıkları yıka” denmesiyle hatırlansa da geçmiş geçmiştir(!)

Oxford Üniversitesi’nde alınan yeni kararla beraber, artık cinsiyet belirten ‘he’ ve ‘she’ zamirleri yerine cinsiyetsiz ‘ze’ zamiri kullanılacak. Bu uygulamanın derslerde, konferans ve panellerde kullanılmasıyla yaygınlaşacağı düşünülüyor. Amaç, kendini cinsiyetiyle ifade etmek istemeyen kişilere saygı göstermek. Times‘ın açıklamasına göre; bir süredir Tennessee Üniversitesi’nde uygulanmakta olan bu zamir için, Cambridge Üniversitesi de kolları sıvadı.

Elektrikli otomobil markası Tesla‘nın başındaki isim Elon Musk, ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump’ın ekonomi danışmanlarından biri olacak. Seçim öncesinde Hillary Clinton’ı destekleyen Musk aslında ‘muhalifler cephesinde’ tek de sayılmaz. Danışmanlığa seçilen bir diğer isim de Uber’in CEO’su olan Travis Kalanick ki kendisi “Donald Trump kazanırsa Çin’e taşınacağım” demişti. Taşınmadığı gibi Danışman unvanına kavuşan Kalanick, seçim sonrası sakinleşen ortamın yeni nesil işadamı profilini de yansıtıyor.

[inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]TÜİK, 2015 yılı ‘Eğitim Harcamaları İstatistikleri’ni açıkladı. [/inlinetweet]Raporda dikkat çeken noktalara bakılırsa, eğitim harcamaları 2014’e kıyasla yüzde 12,2 artmış. Fakat, toplamda eğitime yapılan harcamalar TL cinsinden artmış olarak gözükürken, Dolara çevrildiğinde daha düşük çıkıyor. Bunun aynısı öğrenci başına harcanan bedel için de geçerli. (Buradan da doların 2014 yılından sonra hızlanarak arttığını anlamak mümkün). Raporun devamında rakamlar konuşuyor.

Seyahat sitesi Tripadvisor, 197 ülkenin ‘Yapılması Gerekenler’ listesini haritalaştırdı. 76 ülke doğal güzelliğiyle, 54 ülke tarihi izleriyle, 38 ülke turistik çekim noktalarıyla öne çıkarken, 29 ülke de dini açıdan öne çıkıyor. Türkiye bu haritaya göre Ayasofya Müzesi ile tarihi noktası öne çıkan ülkelerden biri. Bölge bölge bakıldığında Batı Avrupa’nın turistik, Doğu Avrupa’nın tarihsel yönleriyle öne çıktığı dikkat çekiyor.

SentIntoSpace, uzaya türlü çeşit ‘şeylerin’ yollayarak gözlemler yapan bir gönüllü çalışma grubu. Bu kapsamda uzayla tanışan son şey etli patatesli turta oldu (cidden). Amaç 30 kilometre uzaklığa gönderilen turtanın stratosferde moleküler yapısındaki değişimlerini ölçmek. Böylece uzayda gıdaların pişirilme yöntemleri de araştırılmış olacak.

2017 yılı yazdırılabilir (dairesel) takviminiz gazetenizle beraber ücretsiz. Bayinizden istemeyi unutmayın.

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Finans teknolojileri.
3. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
4. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
5. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
6. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.