Evde kullanılabilen ilk beyin-bilgisayar arayüzü

58 yaşındaki ALS hastası H.B.'nin kafatasının altına yerleştirilen ve beynine bağlanan bir cihaz, kadının tablet bilgisayara sinyal göndermesini sağlıyor.

Haber Özeti

Tam Sürüm

2014 yazında herkesin kafasından aşağıya buzlu su dökmesine sebep olan ALS Ice Bucket Challenge aslında ALS (amyotrofik lateral skleroz) hastalığına yakalandığı için vücutları buzlu suya bile tepki veremeyen hastaların durumuna dikkat çekmek için ortaya atılmıştı. Bu hastalığa yakalanan kişiler zaman içinde hareket ve tepki yeteneklerini kaybedip tamamen felçli bir şekilde yaşıyorlar.

58 yaşındaki H.B. de ALS sebebiyle hareket yeteneğini kaybeden bir hasta. Geçtiğimiz yıla kadar göz hareketlerini takip edebilen bir cihaz sayesinde söylemek istediği şeyleri, alfabe tablosundan harflere tek tek bakarak ifade eden H.B.’nin artık yeni bir yöntemi var. Geçtiğimiz yıl kafatasının altına yerleştirilen bir cihaz sayesinde beyninden sinyaller gönderebilen kadın bu sinyalleri bir bilgisayar faresi tıklaması olarak kullanabiliyor.

Beyinden tablete

Bir ucu beynin sağ kolu hareket ettiren bölgesine, diğer ucu da geri geri sayı sayma bölgesine bağlanan cihaz, H.B.’nin bu eylemleri düşünerek bir sinyal oluşturmasına olanak veriyor. Henüz geri geri saymayı düşünerek sinyal üretmeyi başaramayan H.B. kolunu hareket ettirmeyi düşünerek cihazı kullanabiliyor.

Tablet bilgisayara yüklenen bir yazılımla birlikte kullanılan cihaz kadının alfabe tablosundan seçim yapmasına ya da basit oyunlar oynamasına imkan veriyor. Cihazın ürettiği sinyalin robotik bir protez uzvu çalıştıracak kadar güçlü olmadığını ifade eden uzmanlar yine de ‘tıklama’nın farklı alanlarda kullanılabileceğini düşünüyor. Örneğin ev aletleri ya da ışıklar bu yöntemle açılıp kapatılabilir.

Evde kullanılabilen ilk cihaz

Daha önce de benzer yöntemler geliştiren uzmanlar genellikle çok fazla düzenleme ve kablo gerektirdiği için bir hastanın günlük hayatında kullanabilmesi için uygun olmuyordu. Bu cihaz işlev bakımından basit olsa da ilk kez bir hastanın kendi evinde, günlük hayatı içerisinde kullanabildiği bir beyin-bilgisayar arayüzü olarak tarihe geçti.

Cihazın geliştirilmesine katkıda bulunmak ve kendisi gibi hastalara yardımcı olmak istediği için bu cihazın kafatasının altına yerleştirilmesine izin veren H.B., yaklaşık bir yıllık çalışmanın ardından artık cihazı akıcı bir şekilde kullanabiliyor. Alfabeden bir harf seçmesi 20 saniyesini alsa da H.B. çalışmaya ilk başladığında bu süre 50 saniye olduğu için şimdiki durum umut verici.

Göz takibi yöntemine alternatif

H.B. yine göz takip cihazını kullanmaya devam ediyor. Kafatasındaki cihaz şimdilik biraz daha yavaş bir alternatif işlevi görüyor. Ancak bazen açık havada ve doğal ışıkta göz takip cihazı düzgün çalışmadığı için kendisini huzursuz hisseden H.B. artık bu gibi durumlarda beyninden gönderdiği sinyali kullanarak sorunsuz bir şekilde iletişim kurabiliyor. Ayrıca ALS hastalığı bir süre sonra göz hareketini de engelleyebildiği için, göz takibine bir alternatif üretebilmiş olmak H.B. için güzel bir haber.

Kaynak: New Scientist

Bundan bir yıl önce kafatasının altına bir beyin-bilgisayar arayüzü yerleştirilen felçli H.B. bu cihazı kullanarak tablet bilgisayarını kullanabiliyor. ALS hastalığı sebebiyle hareket yeteneğini kaybeden 58 yaşındaki kadın, kafatasının altındaki cihaz sayesinde tablete bir tıklama sinyali gönderebiliyor. Bu sayede iletişim kurabilen H.B. beyin-bilgisayar arayüzünü günlük hayatta sorunsuzca kullanabilen ilk kişi. Daha önce üretilen benzer cihazlar, sürekli düzenlemelere ve kablolara ihtiyaç duyduğu için çok kullanışlı değildi.

2 Yorum

  • Yine aklım karıştı. Stephen Hawking’de aynı hastalıktan muzdarip biliyorum. O nasıl tüm düşüncelerini bilgisayara yazılı ve sesli aktarabiliyor? Bu konu başlığındaki kıt kanaat gelişmelerden çok daha fazla geliştirilmiş bir düzenek mevcut iken.. Bize kadar aktarılan Stephen Hawking’in yararlandırıldığı yöntemler uydurma mı? Söylemleri olarak duyurulanlar ondan çıkıyormuş gibi başkalarının görüşleri mi yoksa? ismi mi kullanılıyor?

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz:

e-Bülten Aboneliği