Elektronik atıkların sadece yüzde 20’si geri dönüştürülüyor

Faturalarımızı kağıt parçası olarak değil de çevrimiçi şekilde almayı tercih ederek kağıt israfını bir nebze de olsa azaltıyoruz fakat kullandığımız elektronik cihazlar eninde sonunda bozuluyor. Cihazların oluşturduğu elektronik atık çöpe gidince, cihazları üretirken harcanan enerji ve materyaller kaybolmuş oluyor. Sürdürülebilir bir süreç olmamasının yanı sıra bu atıklar insanların tehlikeli metallere ve bileşenlere maruz kalmasına sebep olabilir.

BM Uluslararası Telekomünikasyon Birliği tarafından yayımlanan yeni bir rapor, küresel istatistikler sunarak elektronik atık sorununun portresini çiziyor. Rapor, 2016’da sadece yüzde 20’sinin geri dönüştürüldüğü bilinen 45 milyon ton elektronik cihazın çöpe atıldığını öne sürüyor. Bu 45 milyon ton elektronik atıkta kullanılan ham maddelerin değerinin yaklaşık 55 milyar Dolar (sadece akıllı telefonlar 9 milyar Dolar ediyor) olduğu düşünülüyor.

Elektronik atığın boyutu bölgeden bölgeye değişiyor tabii ki. Örneğin Afrika’dan çıkan atık tüm elektronik atığın sadece yüzde 5’ini oluşturuyor. Maalesef bu yüzde 5’lik elektronik atık neredeyse hiç geri dönüştürülmüyor. Avrupa ve Rusya dünyadaki elektronik atığın yaklaşık yüzde 28’ini oluşturuyor fakat aynı zamanda yüzde 35 gibi yüksek bir geri dönüşüm oranına sahipler. Bu durumun büyük kısmı İsviçre, İsveç ve Norveç’in geri dönüşüm oranlarının yüzde 70 civarında olmasından kaynaklanıyor.

Elektronik atığın yüzde 14’ünü ABD üretirken ABD nüfusunun yaklaşık dört katına sahip olan Çin’in dünya elektronik atık yüzdesindeki payı yüzde 16. Elektronik atık trendi her yıl yaklaşık yüzde 4 artıyor.

Yayımlanan rapor, geçtiğimiz on yılda teknoloji kullanımında yaşanan muazzam değişikliğin altını çiziyor. 2007 yılında dünya nüfusunun sadece yaklaşık yüzde 20’si çevrim içiydi. Fakat 2007’den bu yana bu oran neredeyse yüzde 50’lere kadar çıktı. Gitgide daha fazla insan elektronik cihaz kullanmaya başlasa da geri dönüşüm çabaları aynı hızla artmıyor.

Üretilen elektronik cihazların büyük çoğunluğunu ömrü oldukça kısa olan akıllı telefonlar oluşturuyor. Rapora göre, ortalama bir akıllı telefon iki yıldan az bir süre kullanılıyor. Öte yandan, cihazların giderek daha fazla küçüldüğünü ve böylece her birinde kullanılan materyal miktarının da azaldığını unutmamak gerek.

Şarj aletleriyle ilgili verileri özellikle inceleyen rapor, 45 milyon tonluk elektronik atığın yaklaşık bir milyon tonunu şarj aletlerinin oluşturduğunu ortaya koydu. Uluslararası Telekomünikasyon Birliği, şarj aletlerinin standartları üzerinde çalışmaya devam ediyor. Böylece uyumlulukları artırılarak daha uzun süre kullanılmaları planlanıyor. Raporun ortaya koyduğu olumlu durumlardan biri; aralarında en belirgini Hindistan olmak üzere altı ülkenin 2014’ten beri elektronik atık yönetimiyle ilgili kurallar benimsemesi. Bu da, dünya nüfusunun üçte ikisinin geri dönüşümü ve atıklardan güvenli şekilde kurtulmayı destekleyen kurallara sahip ülkelerde yaşadığı anlamına geliyor.

Kaynak: Ars Technica