“Bunu alan ‘teröristler’ bunu da aldı”

Birleşik Krallık medya kuruluşu Channel 4 News, Amazon’un algoritmasının kullanıcılara bomba yapmak için gerekli malzemeleri satın almalarını önerdiğini ortaya çıkardı. Tek başına satın alındığında herhangi bir zararı olmayan ürünler, reaksiyona girerek patlama yarattıkları ürünlerle birlikte ‘bunu alan bunu da aldı’ şeklinde kullanıcılara sunuluyor.

Amazon’un bu stratejisi normalde kullanıcılara ilgileniyor olabilecekleri diğer ürünleri sunmak için kullanılıyor. Ancak bazı örneklerde, deyim yerindeyse kullanıcıların aklına karpuz kabuğu düşürülüyor. Örneğin termit ve karabarut yapımında kullanılan malzemelerden birini satın alan kullanıcıya diğerleri öneri olarak sunuluyor. Termit reaksiyonları, güçlü patlamalara yol açabildiği için ev yapımı bomba üretiminde sıkça başvurulan bir yöntem.

Bunların yanında, patlamanın etkisini artırmak için, şarapnel olarak kullanılmak amacıyla çelik misketler de kullanıcılara öneriliyor. Tabii ki Amazon’un algoritması bu ürünleri birlikte satın alan kişilerin çelik misketleri şarapnel olarak kullandığını bilmiyor. Ancak amacı bomba yapmak olan biri bu öneriler sayesinde patlamayı daha güçlü hale getirebilir.

Karabarut ve termit üretimi

Öneriler sadece kimyasal maddelerle sınırlı değil. Normalde gıda üretimi için satılan (adı açıklanmayan) bazı maddeler de çeşitli reaksiyonlarla bir bomba malzemesine dönüşebiliyor. Amazon’un bu gıda maddelerini satın alan kişilere karabarut üretimi için diğer malzemeleri önermesi tepkilere yol açtı.

Channel 4 News Amazon’da toplam 45 kg karabarut üretecek malzemeden oluşan bir sepet hazırlamayı başardı. Birleşik Krallık kanunlarına göre bir kişi, kendi kullanımı için en fazla 100 gram karabarut satın alabiliyor.

Bir başka kolay erişilen kimyasalı arayan kullanıcılara ise termit üretmek için gerekli diğer malzemeler ‘sıkça birlikte satın alınan ürünler’ başlığı altında gösteriliyor. Bu üç kimyasal ateşe verildiğinde tehlikeli bir reaksiyon yaratıyor. Bu reaksiyon bomba yapımının dışında, çeliği kesmek için de kullanılıyor.

Amazon’un bu bileşenleri sepete ekleyen müşterilerine “Bunu alan bunu da aldı” diyerek sunduğu diğer malzemeler şunlar:

• Çelik misketler
• Basma düğmeli şalter
• Batarya bağlantıları ve kablolar

Bir başka sayfada ise Amazon, patlayıcı maddeleri uzaktan tetiklemek için kullanılan ateşleyici kablo satıyor. Bu ürün de uzaktan kumandayla patlamaları tetiklemeyi sağlayan elektronik ateşleme sistemi ile birlikte listeleniyor.

Aslında bu malzemelerin çoğunu satın almak yasa dışı değil. Ancak daha önce bu malzemeleri birlikte satın aldığı için tutuklanan ve bomba yapmayı planladığı öğrenilen bazı kişiler tutuklanmıştı. Listede adı geçen kimyasallardan biri ise ‘denetlenen madde’ olarak işaretlenmiş ve satın alınabilmesi için yasal lisans gerekiyor.

“Rahatsız edici”

Parlamentonun iç işleri komitesi başkanı Yvette Cooper elde edilen bulguların ‘rahatsız edici’ olduğunu belirtti.

Amazon ise satılan tüm ürünlerin Birleşik Krallık yasalarına uygun olmak zorunda olduğunu, ayrıca konu hakkında inceleme yapmak isteyen polis ve diğer güvenlik güçleri ile iş birliği yapmaya hazır olduklarını belirtti.

Bahsi geçen kimyasalların adı özellikle açıklanmadı ancak uzmanlar bu kimyasalların bomba yapımında kullanıldığını doğruladı.

Kaynak: Channel 4