Android’i saniyesinde tespit edebiliyoruz

Westworld gibi dizilerde kimin insan kimin android olduğunu ayırt etmek çok güç olabilir. Ancak UC Berkeley tarafından yapılan bir araştırmaya göre, gerçek hayatta gördüğümüz şeylerden hangilerinin canlı hangilerinin yapay olduğunu anlamamız bir saniye bile sürmüyor.

Nature Communications’ın Kasım sayısında yayınlanan çalışmada, insanların neyin gerçek neyin yapay olduğunu anlamak için bilgiyi çok hızlı bir şekilde alıp anlık kararlar verebildiği belirtildi. UC Berkeley bilimcileri insanlarda ‘grup canlılık algısı’ adını verdikleri bir görsel mekanizma keşfettiler. Bu  mekanizma bir grup objenin ya da kişinin canlı mı yoksa yapay mı olduğunu ayırt etmeyi sağlıyor.

Araştırmanın yöneticisi Allison Yamanashi Leib “Bu görsel mekanizma sayesinde, sadece 250 milisaniye içerisinde canlı ve yapay arasındaki farkı ayırt edebiliyoruz. Ayrıca bir sahnedeki genel hareketliliği de anlamamıza yardımcı oluyor.” diyor.

Eski teori çürütüldü

Görsel bilimciler uzun zamandır, insanların bir kişi ya da objenin canlı olup olmadığını anlamak için birden fazla detayı dikkatlice incelemesi gerektiğini düşünüyordu. Ancak 68 yetişkin üzerinde yapılan 12 farklı deneyde insanların çok kısa süreliğine gördükleri görselleri bile canlı ve simülasyon şeklinde ayırt edebildiği belirlendi.

Araştırmada katılımcılar, aralarında insan, hayvan ve nesneler bulunan 12 farklı görsele bakarak hangilerinin canlı olduğunu anlamaya çalıştı. Görseller arasında bir hokey oyuncusu, mamut heykeli, oyuncak yolcuları taşıyan bir oyuncak araba ve tırtıl gibi pek çok farklı resim bulunuyordu.

Katılımcılar görsel gruplarını hızlıca görüntüleyip ne kadar canlı göründüklerine dair 1 ila 10 arasında not verdiler. Katılımcıların, 250 milisaniyeden daha kısa süre ekranda kalan görsel gruplarında bile canlılığı doğru tahmin edebildiği görüldü.

Canlılık detaylardan daha önemli

Bir başka deneyde ise katılımcıların detayları ne kadar hatırladığı test edildi. Katılımcılara görseller öncelikle çok kısa süreliğine gösterildi. Daha sonra ise katılımcıların daha önce gördüğü ve görmediği fotoğraflar sunuldu. Sonuçlar katılımcıların detayları çok iyi hatırlayamadığını ancak canlılığı anında tespit edebildiğini gösterdi.

UC Berkeley Psikoloji Profesörü David Whitney “Eğer kısa sürede canlılığı ayırt edemiyor olsak hayat insanlar için çok zor olurdu. Her kişiyi ve nesneyi algılamak için uzun uzun incelememiz gerekirdi. Deneylerimiz gösteriyor ki görsel sistemimiz canlılık gibi soyut kavramları algılamayı, detayları algılamaya tercih ediyor. Ormanı görüyoruz ve nasıl canlı olduğunu anlıyoruz ancak tek tek ağaçları görmüyoruz.” şeklinde konuştu.

Kaynak: Kaliforniya Berkeley Üniversitesi