Haftanın Özeti: 152

18 - 24 Eylül 2017 tarihleri arasında Türkiye ve dünyadan haber, site, yazılım, donanım, cihaz, video ve trendler.

Genel Gündem

İki hafta önce 8,1 büyüklüğünde bir depremin meydana geldiği [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Meksika’da Salı günü 7,1 büyüklüğünde bir deprem daha meydana geldi.[/inlinetweet] Binaların çökmesi sonucunda en az 226 kişinin hayatını kaybettiği kaydedilirken Meksika Başkanı Enrique Pena Nieto tıbbi yardım bekleyen ve enkaz altında mahsur kalan kişilerin kurtarılmasının önceliği olduğunu ifade etti.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]TÜİK, ‘Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2016’nın sonuçlarını yayımladı.[/inlinetweet] Araştırmanın sonuçlarına göre en yüksek gelire sahip grubun toplam gelirden aldığı pay yüzde 47,2’ye, en düşük gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay ise yüzde 6,2’ye yükseldi. Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden Gini katsayısına göreyse gelir eşitsizliğinde artış gözlendi.

Yoksulluk oranı 0,4 puan düştüyse de şu an ülke nüfusunun yüzde 14,3’ü yoksulluk sınırının altında yaşıyor.

Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, bu hafta Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) sınavının kaldırıldığını ve bu yıl yapılmayacağını açıkladı. Bakanlığın TEOG yerine getirilecek sistem üzerinde çalıştığını açıklayan Yılmaz, yeni oluşturulacak düzenlemenin son aşamada halka sorulacağını belirtti. Kararın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konuyla ilgili bir beyanından hemen sonra duyurulması dikkat çekti.

Birleşik Krallık merkezli [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]bir düşünce kuruluşu, IŞİD’in çevrimiçi mevcudiyetini önemli ölçüde artırdığını belirtti.[/inlinetweet] Yapılan araştırma, internetteki cihat odaklı içeriğin en sıkı takipçisinin Türkiye olduğunu ortaya koydu. İkinci sıradaysa ABD geliyor. 

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Rus donanmasına ait Yantar isimli gemi son günlerde Akdeniz’in doğusunda geziyor.[/inlinetweet] Oşinagrafik araştırma gemisi olarak tanımlanan aracın bir casus gemisi olduğu neredeyse ilgili her çevrenin bildiği bir gerçek. Yantar genellikle ülke ve kıtaları internette birbirine bağlayan sualtı kablolarının üzerinde dolaşırken gözlemleniyor (geminin alt kısmından suya indirilebilen mini denizaltılar bulunuyor). Bu seferki ilgi odağının İsrail – Kıbrıs bağlantısı olduğu tahmin ediliyor. 

Gemi, Rusya’nın sualtı istihbarat çalışmalarını yürüten Rus Donanması Sualtı Araştırmaları Ana İdaresi tarafından işletiliyor.

Bu hafta [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]İsrail jetleri Şam Havalimanı yakınlarındaki bir alanı bombaladı.[/inlinetweet] Bu, İsrail’in Hizbullah ile ilişkilendirdiği hedeflere son haftalarda düzenlediği üçüncü saldırı oldu. Suriyeli kaynaklara göre en az iki füze atan İsrail bir silah deposu ya da konvoyu vurdu. Şimdiye kadar havaalanı etrafına birçok saldırı gerçekleştiren ülke, bu bölgede bulunan silah depolarından Hizbullah’a tedarik sağlandığını iddia ediyor.

İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ülkenin kuzey sınırında gelişmiş bir İran’ı (ve Hizbullah’ı) kabul etmeyeceklerini söyledi.

Suriye Ulusal Konseyi Üyesi olduğu iddia edilen Aktivist Arouba Barakat ve (muhalif Orient News Medya Grubu‘nun Muhabiri) kızı Hala Barakat İstanbul’daki evlerinde ölü bulundu. Cinayeti kimin işlediği bilinmezken Anadolu Ajansı anne ile kızın bıçaklanarak öldürüldüğünü belirtti.

Barakat ile birlikte Türkiye’de öldürülen Suriyeli gazeteci sayısı 5’e yükseldi.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, bu hafta düzenlediği basın toplantısında 2004 yılında beri devam ettiği görevinden istifa ettiğini açıkladı. Topbaş konuşmasında ‘partisini bırakmadığını, yalnızca görevinden ayrıldığını’ vurguladı. İddialara göre Topbaş, Temmuz ayında kabul edilen beş imar değişikliği dosyasını eksikleri olduğu gerekçesiyle iade etti ve söz konusu dosyaların eksikleri giderilmeden onaylanması üzerine istifa kararı aldı.

Doktor Mimar Kadir Topbaş.

İtalyan Yazar ve Felsefeci Umberto Eco, 1995 yılında New York Review of Books‘taki bir yazısında 14 maddede faşizmi tanımlamıştı. Eco’ya göre faşizm:

  1. Gelenek kültüne sahiptir. Faşist hareketlere baktığımızda gelenekçi düşünürleri görürüz. Naziler de bu gelenekçi öğelerden beslenmişlerdir.
  2. Modernizmi reddeder. Aydınlanma (akıl çağı), ahlaksızlığın başlangıcı olarak görülür. Bu açıdan faşizm akla aykırılık olarak tanımlanabilir.
  3. Düşünmeyi, zayıflık olarak görür. Hareket kendi içinde güzeldir ve herhangi bir düşünme olmadan yerine getirilmelidir.
  4. Anlaşmazlığı ihanet olarak yorumlar. Eleştirel ruh ayrımlar yapar ve bu modernizmin bir işaretidir.
  5. Farklılık korkusuna sahiptir. Faşizm tanımı gereği ırkçıdır.
  6. Sosyal hüsranı kullanır. Tarihsel faşizmin en tipik özelliklerinden biri ekonomik krizin ve siyasi küçük düşürülmenin acısını çeken orta sınıfın hayallerini yıkmasıdır.
  7. Gizli planlara muhtaçtır. Takipçilerinin kendilerini kuşatılmış hissetmelerini ister. Bunun en kolay yolu da yabancı düşmanlığına başvurmaktır.
  8. Düşmanlarını zenginlik ve gücüyle aşağılar. Söylemdeki sürekli geçişlerle düşmanlar aynı anda hem çok güçlü hem de çok zayıftır.
  9. Barışçılığı düşmanla ticaret olarak görür. Faşizmde hayat için mücadele yoktur, hayat mücadele için yaşanır.
  10. Güçsüzü küçük görür. ‘Seçkin olmak’ aşırı sağcı ideolojilerin tipik özelliklerindendir.
  11. Herkesi bir kahraman olmak için eğitir. Kahramanlık normdur ve bu durum ölüm kültüne sıkı sıkıya bağlıdır.
  12. Maçoluğu ve silahlanmayı savunur. Maçoluk kadınları küçümseme ve standart olmayan cinsel alışkanlıklara karşı tahammülsüzlüğü ifade eder.
  13. Seçici popülizmi kullanır. Geleceğimizde televizyon ya da internet popülizmi yatıyor. Bu da, seçilmiş bir grup vatandaşın duygusal tepkilerinin ‘halkın sesi’ olarak sunulması ve kabul edilmesi anlamına geliyor.
  14. Aldatıcı bir dil kullanır. Eleştirel düşünmenin araçlarını sınırlandırmak için tüm Nazi ve faşist okul kitaplarında zayıf bir kelime dağarcığı ve basit bir söz dizimi kullanılır.
Umberto Eco.

Doğal felaketlerin adaları yerle bir ettiği ve siyasetçilerin nükleer yıkım tehditleri savurduğu bu günlerde dünyanın sonunun yaklaştığını düşünmek kolay. Ancak durum sandığımız kadar kötü değil. Science Alert sitesinin yayımladığı 7 grafik, tam tersine halk sağlığı ve yaşam kalitesi açısından hayatın milyarlarca kişi için iyiye gittiğini gösteriyor. Grafiklerin kimi rakamları şöyle:

  1. Aşırı yoksulluk giderek azalıyor: 1980’lerde 2 milyar kişi aşırı yoksulluk içinde yaşıyordu şimdi bu rakam 705 milyona düştü.
  2. Çocuk felci hastalığı neredeyse ortadan kalktı: 2016’da dünya genelinde kaydedilen vaka sayısı 40’ın altında.
  3. Doğum kontrol yöntemlerinin kullanımı şimdiye kadar görülen en yüksek seviyeye ulaştı.
  4. HIV’ye bağlı ölümler hızlı bir biçimde düşüyor. Mevcut ölüm oranı bin kişide 0,14.
  5. 5 yaşından önce ölen çocukların sayısı azaldı. 1990’larda 12,1 milyon olan rakam 2015’te 5,8 milyona düştü.
  6. Temiz suya erişim oranı arttı. Son 25 yılda güvenilir olmayan su kaynaklarını kullanan kişilerin oranı yüzde 57’den yüzde 33’e düştü.
  7. Taze ürünlere erişim arttı. Yıllık tüketilen meyve miktarı 1961’de 38,5 kg iken yüzde 100’ün üzerinde bir artışla 2013’te 78 kg olarak tespit edildi.

Bugün [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Fransa’da senatodaki mevcut 348 koltuğun 171’i için seçim yapılıyor.[/inlinetweet] Seçim Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un düşen popülaritesinin ne durumda olduğuna dair bir ipucu vereceği için de önem arz ediyor. Macron’un getirmek istediği bütçe kısıntıları, öğrencilere verilen konut desteği miktarını azaltması ve grevlere sebep olan iş reformu paketi geleneksel partilerin siyasetçileri tarafından desteklenmiyor.

Global Burden of Disease adlı geniş çaplı bir araştırmaya göre, [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]dünya genelindeki her beş ölümden birinin sebebi kötü beslenme.[/inlinetweet] Milyonlarca insan, sağlıklı olmak için yanlış yiyeceklerle besleniyor. Çalışma sonuçları gösteriyor ki tam tahıl, meyve, kuru yemiş ve balık yağı yönünden zengin olmayan, fazla tuzlu yiyeceklerle beslenmek erken ölüm riskini artırıyor.

Sovyet Subayı Stanislav Petrov 26 Eylül 1983’te görev yaptığı sırada, ABD’nin Moskova’yı vurmak üzere 5 adet nükleer füze fırlattığı mesajını almışsa da bunun yanlış alarm olduğunu düşünerek karşı saldırı başlatmamıştı. Yanlış alarm tahmini doğru çıkan Petrov bu sayede dünyayı nükleer bir felaketten kurtarmış ve ‘Dünyayı Kurtaran Adam’ unvanını almıştı. 77 yaşındaki Petrov’un geçtiğimiz Mayıs ayında hayatını kaybettiğini öğrenmekse ancak bu hafta mümkün oldu.

100 milyon yıldan fazla bir süre boyu varlıklarını sürdüren deniz kaplumbağaları aşırı avlanma sebebiyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıyaydı. 7 deniz kaplumbağası türü üzerine yürütülen yeni bir araştırma koruma çalışmalarının sonuç verdiğini ve kaplumbağa sayısında artış gözlendiğini ortaya koydu.

Çalışma Science Advances dergisinde yayımlandı.

Dijital para devrimi dünyanın seyrini değiştiriyor. Kimilerininse hayatını söndürüyor. Bu hafta Antalya’nın Serik ilçesinde saat 03:00 devriyesine çıkan polisler, bir otomobilin arka koltuğunda bir cesetle karşılaştı. Adli tıp araştırmaları sonucunda kurbanın 22 yaşındaki Şükrü Mert Ersoy  olduğu belirlendi. Olayla ilgili başlatılan soruşturmada 5 şüpheli gözaltına alındı. Gözaltına alınan sanıkların sorgusunda olayın Ersoy’u 40 ile 50 bin Dolar tutarındaki Bitcoin varlığını ele geçirmek için gerçekleştirildiği ortaya çıktı. Bu vaka Türkiye’nin kayıtlara geçen ilk kripto para cinayeti oldu.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]ABD’nin en büyük oyuncak mağazaları zinciri Toys ‘R’ Us iflasını açıkladı.[/inlinetweet] 5 milyar Dolarlık uzun vadeli borcunu yeniden yapılandıran şirket, mahkeme kararıyla 2 milyar Dolar’dan fazla iflas kredisi çekecek. Bin 600 mağazası ve 64 bin çalışanı bulunan şirketin geleceği belirsiz.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Norveç Varlık Fonu’nun büyüklüğü 19 Eylül 2017 tarihinde 1 trilyon Dolar’a ulaştı[/inlinetweet]. Bu rekor seviye Meksika’nın gayrisafi yurtiçi hasılasına eşit. Norges Bank Yatırım Yönetimi CEO’su Yngve Slyngstad, fonun bu kadar büyüyeceğini kimsenin tahmin etmediğini ve bunun bir dönüm noktası olduğunu söyledi.

1996’da kurulan ve ülkenin petrol gelirlerinin aktarıldığı fonun mevcut değeri tam olarak iyi bir haber değil. Çünkü yatırım yapacak kadar büyük bir piyasa bulmak oldukça zor.

Bilimciler, güney İtalya’da Vezüv’den birkaç km uzaklıktaki Campi Flegrei Yanardağı’nın harekete geçmek üzere olduğunu tahmin ediyor. En son 1538 yılında patlayan Campi FlegreiYanardağ Patlama Endeksi’ne göre en yüksek seviyede (8 büyüklüğünde) patladığı için süper yanardağ olarak adlandırılıyor. Yüzeyin altındaki magma birikimlerini inceleyen araştırmacılar bulgularını Scientific Reports dergisinde yayımladı.

Campi Flegrei üzerine yürütülen çalışma yanardağların ne zaman patlayacağını tahmin etmek konusunda uzmanlara yardımcı olabilir.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]İngilizce sözlük Merriam-Webster, 250’den fazla yeni kelimeyle güncellendiğini duyurdu.[/inlinetweet] Sözlüğe eklenen kelimeler arasında ‘çevrimiçi paylaşımlarda başkalarını küçük düşüren’ anlamına gelen troll (trol) ve ‘kurbanlarının dosyalarına yeniden erişebilmeleri için fidye talebinde bulunan kötü amaçlı yazılım’ anlamına gelen ransomware (fidye virüsü) gibi internet kültüründen dilimize yerleşen kelimeler de yer alıyor.

[alert type=blue ]Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor. Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.[/alert]

Özet Başlıkları

  1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
  2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
  3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
  4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
  5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.

15 Yorum

  • Umberto Eco paragrafındaki birinci maddede “kültür” kelimesi gözden açmış, bilginize. “Gelenek kültüne sahiptir.”

  • Sanırım bir hata var: “…Volvo, 2018’den itibaren yalnızca benzinli araç üretmeye odaklanmanın yanısıra…” cümlesindeki aracın “elektrikli” olması gerekmez mi?

    • Hayır. O cümledeki bağlantılı haberi okursanız Volvo dizel motor üretimini terk edip sadece benzinli motora yöneliyor. Elektrikli ve otonom araçlar da sonraki adımlar kaçınılmaz olarak.

  • Elinize sağlık. Yine çok güzel bir haftalık özet olmuş.
    Bir önerim olacak, uygun görür müsünüz bilmiyorum. Yazınızda kullandığınız wikipedia linklerini 0.wikipedia.org olarak verme konusunda ne düşünürsünüz?

    • Bahsettiğiniz site ticari bir oluşum ve sahipliği, amacı belli değil. Wikipedia ile de herhangi bir ilgisi yok. Dolayısıyla bahsettiğiniz gibi bir yönlendirme yaparsak, okuyucularımızı yanlış bir kaynağa yönlendirmiş oluruz. İsteyenler bireysel olarak tek bir rakam ekleyerek bahsettiğiniz şekilde kullanabilir elbette.

  • Keyifle okudum, ellerinize sağlık ancak Kuzey Irak ve Kuzey Kore olaylarına değinmemeniz dikkatimi çekti.

  • Merhaba Rus gemisi ile ilgili haberde genellikle kelimesi ve bulunuyor kelimesi yanlış yazılmış .

    Bilgilerinize

  • Amirim, Serdar’ım Twitter’da Cumartesi bahsettiğim gibi 10 Numara, ⛤⛤⛤⛤⛤ haftalık özet olmuş. Emeğine sağlık…

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz:

e-Bülten Aboneliği